Tarihî Mekânları Gezmeyi Sevenler Buraya: Türkiye'de Görmeniz Gereken Tarihî Hanlar
Anadolu coğrafyası, tarih içinde binlerce kültüre ev sahipliği yaptı. Anadolu, birçok devletin bazen geçiş noktası bazen ünlü yolların durağı oldu. Bazen de Anadolu'da bazı şehirler birçok devlete başkentlik yaptı. Bu özelliği ile uzun yıllar boyunca saraylar, medreseler, hanlar ve kervansaraylar gibi tarihî birçok yapıyı içinde barındırdı ve barındırmaya devam ediyor. Bu yazımızda da hem mimari hem tarihî açıdan önemli olan ve mutlaka görmeniz gereken hanları sizler için derledik. Gelin Türkiye'deki bilinen tarihî hanları birlikte inceleyelim.
Sultan Hanı/Aksaray
Selçuklu İmparatoru Aleaddin Keykubat tarafından yaptırılan Sultan Hanı, Aksaray-Konya yolu üzerinde bulunuyor. Yapımından kısa bir süre sonra yanan han, Seraceddin Bin Ahmet Bin El Hasan tarafından tekrar yaptırıldı. Zaman zaman Moğol istilasına uğrayan han, yazlık ve kışlık olarak iki şekilde inşa edilmiş. Mimari yapısı ve büyüklüğü ile Türkiye'nin önemli hanlarından biri.
Karatay Han/Kayseri
Celâleddîn Karatay tarafından Kayseri'nin Bünyan ilçesinin Karadayı köyünde inşa edilmiş. İki bölüm olarak yapılan Karatay Han'ın yazlık bölümü avlulu olarak inşa edilirken kışlık bölümü kapalı şekilde yapılmış. Enine yedi nefli (ana gövde) olarak yapılan kışlık bölümün duvarları piramidal külah örtülü kubbelerle kapatılmış. Giriş eyvanında avluya bakan kemer kısmında yer alan sivri dişli ve küçük kulaklı iki ejder kabartma tasviri dikkat çekiyor.
Gümrük Hanı/Gaziantep
Sadece bir gastronomi şehri olarak değil ünlü hanları ile de dikkat çeken Gaziantep'te bulunan Gümrük Hanı şehre gelip giden yolcuların konaklamaları için inşa edilmiş. Han restore edilerek 'Yaşayan Müze Tarihi Gümrük Hanı' olarak hizmet veriyor. Gümüşçülük, kilimcilik, yemeni, sedefkârlık ve Gaziantepli ev hanımlarının el emeği göz nuru Antep işi işlemeleri bu handa bulmak mümkün.
Çengelhan/Ankara
1763 yılında III. Mustafa tarafından yaptırılan bu han, sipahi askerlerinin barınması için inşa edilmiş. İki kat ve üç avludan oluşan Çengelhan, mimari dokusu ile dikkat çekiyor. Bu han inşa edildiği döneme göre kesme taşın kullanıldığı nadir yapılardan birisi. Şu an çarşı olarak hizmet veren bina ziyaretçilerini hâlâ dimdik bir şekilde ağırlamaya devam ediyor. Han içinde bulunan işletmeler sayesinde hanı seyrederken çayınızı veya kahvenizi yudumlayarak siz de bu tarihî yapının esintisine kendinizi kaptırabilirsiniz.
Taşhan/Afyon
III. Gıyaseddin Keyhüsrev döneminde Taş Medrese'nin mimarı Oğul Bey Bin Muhammed'e yaptırılmış. Binanın yapısı kare biçiminde olup bu zamana kadar bozulmadan kalabilen tarihî hanlardan birisi. Tuğladan yapılmış kubbeye ve kesme taştan yapılan iç mekâna sahip hanın damı ise topraktan yapılmış.
Yol Geçen Hanı/Batman
Bir gerçekten doğan bu nüktedan deyimin kaynağı olan bu han, Batman ilinin Hasankeyf ilçesinde bulunuyor. Hasankeyf Kalesi'nin altından Dicle nehrine doğru açılan Yol Geçen Hanı, doğal bir mağara olup loş ve egzotik havasıyla birçok ziyaretçiyi kendisine çekiyor. Gerçekten gireni ve çıkanı belli olmayan bu hana ulaşım su yolu ile yapılıyor.
Deliler Hanı( Hüsrev Paşa Hanı)/Diyarbakır
Mimarisini günümüze kadar koruyan hanların en önemlilerinden biri de Deliler Hanı. Mardin Kapı mevkiinde bulunan han, 1527'de o zamanın Diyarbakır Valisi Hüsrev Paşa tarafından yaptırılmış. Han, cami ve medrese ile birlikte inşa edilmiş. İsminin Deliler Hanı olmasının sebebi ise hacı adaylarını Hicaz'a götürecek delilerin (rehber) bu hanı konaklama amaçlı kullanmış olmaları.
Çuhacı Han/İstanbul
18. yüzyılda Damat İbrahim Paşa tarafından yaptırılan Çuhacı Han, düzgün dikdörtgen mimariye sahip. Taş ve tuğla işçiliğindeki titizlik ve yüzeydeki çıkma konsollar yapıya ahenkli bir görünüm kazandırmış. Çeşitli restorasyonlarla desteklenerek günümüze kadar gelen bu han, Nuruosmaniye Cami yakınlarında bulunuyor.
Kurşunlu (İsmail Bey) Han/Kastamonu
Kastamonu merkezinde bulunan Kurşunlu Han, 1460 yılında Candaroğlu Beyi İsmail Bey tarafından yaptırılmış. 2 katlı ve avlusu olan hanın içinde 51 tane oda bulunuyor. 11 dükkâna da ev sahipliği yapan han, şu an özel bir otel olarak kullanılsa bile tarihî hanı ziyaret etmek isteyenler için de kapıları açık.
Yorum Yazın
Yol Geçen Hanı gerçekten varmış, çok şaşırdım. 😄