Avrupa'nın Seçim Sezonu 'Wilders Etkisiyle' Başladı: Hollanda'daki Seçimin Galibi Rutte

Hollanda'da yapılan genel seçimde bin 114 aday ve 28 parti yarıştı.  Seçimleri, 150 sandalyeli parlamentoda 33 milletvekili çıkaran Başbakan Mark Rutte'nin lideri olduğu Halkların Özgürlük ve Demokrasi Partisi kazandı. Rutte, 'Görünen o ki VVD üst üste üçüncü defa Hollanda'da birinci parti olmayı başardı' diye konuştu. Lahey'de seçmenlerine seslenen Rutte, 'Brexit ve ABD başkanlık seçiminin ardından bu gece Hollanda popülizmin yanlış türüne dur dedi' ifadelerini kullandı. Aşırı sağcı Wilders ise 20 milletvekili ile ikinci oldu. Görünen o ki en az 4 partili bir koalisyon yolda...

Hollanda ile yaşanan diplomatik kriz sebebiyle bu seçimler, Türkiye'de de yakından izlendi. 

Rutte'nin partisi yine de aldığı oyla, 2012 seçimlerinde elde ettiği 41 sandalyenin gerisinde kaldı.

Seçim sonuçlarının netleşmeye başlamasının ardından zaferini ilan eden Rutte, yaptığı açıklamada, “Brexit ve ABD’de Trump’n kazanmasından sonra Hollanda yanlış bir popülizme ‘hayır’ dedi. Artık beraber olup istikrarlı bir hükumet kurmamız lazım” ifadelerini kullandı.

Hollanda seçimleri, birçok önemli seçimin yaşanacağı Avrupa'da aşırı sağ ve popülist siyasi hareketlerin halk desteği hakkında da önemli ipuçları veriyor. 

Bu nedenle, seçimlerin sonuçları aşırı sağcı Wilders'in alacağı oy oranı yalnızca Avrupa'da değil, dünyada da yakından izlendi.

Seçim kampanyası boyunca ülkedeki camileri kapatarak İslam’ı yasaklayacağı sözünü veren ırkçı lider Geert Wilders son mesajında, sadece radikal unsurlara değil aynı zamanda İslam dininin kendisine de karşı durulması gerektiğini söyledi:

“Geçen yıl Almanya ve Avrupa’da yaşanan saldırıları biliyorsunuz. Eğer kendimizi buna karşı korumazsak ki bu sadece cihatçılara karşı değil İslam’ın kendisine karşı da olmalı. Eğer uzak durursak İslam, Hollanda ve özgür Batı dünyamızın artık var olmayacağını garanti edecektir. Bunun olmasına asla izin vermeyelim”

Siyasi yorumcular, partilerin kampanyalarında ekonomi ve mali krizden çıkış gibi politika odaklı davranmaktan çok, milliyetçi duygulara hitap etmeye çalıştıklarına dikkat çekti. 

Başbakan ve VVD lideri Mark Rutte, seçim kampanyasını başlattığı açık bir mektupta 'normal olmaya' ve Hollanda kültürünü kabul etmeye hazır olmayanların ülkeden ayrılması gerektiğini söyledi.

İnsan hakları örgütleri ise Rutte'nin göç konusunda tavrını sertleştirerek anayasayı ihlal ettiğini öne sürdü. 

İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün Hollanda Direktörü Anna Timmerman BBC'ye yaptığı değerlendirmede, 'Rutte, sanki 'light' PVV gibi davranıyor' demişti. 

Rutte, nefret suçu işleyen mültecilere verilecek cezaların artırılması, kamusal alanda peçenin yasaklanması ve savunma harcamalarının yükseltilmesini vaat etti. 

Rutte'nin bu tutumunun 'Wilders etkisiyle' Hollanda'da siyasi eksenin sağa kaymasından kaynaklandığı öne sürüldü.

Bu arada Hollanda nüfusunun yaklaşık yüzde 30'unu göçmenler oluşturuyor.

Sonuçların resmiyet kazanmasının ardından hükümet kurma görüşmeleri başlayacak. 

En fazla milletvekili çıkaran partinin diğer partilere hükümet kurma teklifi götüreceği sürecin günler, haftalar hatta aylar süreceği belirtiliyor. 

1977'deki seçimin ardından hükümet 208 günde kurulmuş, 2012'de ise sonuca 54 günde ulaşılmıştı.

AA, Reuters,  Euronews ve BBC Türkçe