1999’dan Bu Yana Doğu'da Oylar Nasıl Dağıldı?

Radikal yazarı Tarhan Erdem, AKP ve BDP'nin Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da aldığı oy oranlarını karşılaştırdı

KONDA Araştırma Şirketi Yönetim Kurulu Başkanı Tarhan Erdem, 2007’den bu yana yapılan iki yerel ve iki genel seçimde, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde en çok ay alan iki parti olan AKP ve BDP’nin oy oranlarını karşılaştırdı.

Erdem’in yazısında kullandığı haritalar için referans gösterdiği akademisyen Mazlum Güney’in kişisel bloğunda yer alan makalede ise BDP ve öncüllerinin yanı sıra seçime giren diğer partilerin 1999, 2004, 2009 ve 2014 yerel seçimlerinde kazandıkları, belediye meclis üyeliği, il ve ilçe bazında belediye başkanlıkları verileri yer aldı.

Tarhan Erdem’in Radikal gazetesinin bugünkü nüshasında yayımlanan, “Ortadoğu ve Güneydoğu oyları” başlıklı yazısı şöyle:

 ‘Ortadoğu ve Güneydoğu oyları’

Son yedi yıl içinde ülkemizde, ikisi 2007 ve 2011’de milletvekili ve diğer ikisi 2009 ve 2014 yıllarında yerel seçim olmak üzere 4 seçim yapıldı. Son seçim sonuçlarının diğer üç seçimle birlikte karşılaştırılması uygun olur.

Türkiye, 12 bölgeye ayrılmıştır. Bunların 17 ili kapsayan ikisi Güneydoğu ve Ortadoğu Anadolu bölgeleridir (*).

Bu 17 ilde, 6.8 milyonu seçmen kütüğünde yazılı, 11.8 milyon kişi yaşamaktadır. Çocuk ve ilkgençlik çağındakiler oranının en yüksek olduğu yer bu bölgemizdir. Bölgede oturanların yüzde 42.7’si çocukluk ve ilkgençlik yaşındadır, yüzde 57.3’ü ise 18 yaş üstündedir.

Bölge seçmenlerinin yüzde 53.9’u Kürt etnik kimliğinde, yüzde 6’sı da Alevidir. Bölgedeki Kürtlerin yüzde 2’si Alevidir.

Bu yazıda, son yerel seçimlerde büyükşehir ve il genel meclisi sayıları toplanarak seçim sonucu bulunmuştur. Ayrıca, Ahmet Türk gibi yasal nedenle seçimlere bağımsız olarak girenlerin oyları da BDP’ye verilmiş kabul edilmiştir. (Tablo 1)

Dört seçimde Ak Parti ve BDP’nin aldığı oy toplamı ortalaması yüzde 76.2’dir. Ak Parti ve BDP dışındaki partiler, toplam oyun yüzde 23.8’ini alabilmişlerdir.

Dört seçimde iki partinin (Ak Parti ve BDP’nin) bölgedeki oy dağılımı aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. (Tablo 2)

Bu tablo ve grafikler, son dört seçimde Ak Parti’nin BDP’den daha fazla oy aldığını göstermektedir. Dört seçim ortalaması Ak Parti’nin oyu yüzde 47, BDP’nin oyu yüzde 29’dur. Bu oranlar son yerel seçimde, 47 ve 35’tir.

Yıllar geçtikçe BDP, organizasyonunu siyasallığını geliştirmekte ve oy oranlarını da arttırmaktadır.

İl genel meclisi ve ilçe belediye seçimlerinde BDP, büyükşehirlere göre daha fazla oy almıştır. BDP, büyükşehirlerde yüzde 26, diğer il İGM seçimlerinde yüzde 33 oy almıştır. BDP toplamda Kürt oylarının yarısını alamamıştır. BDP’nin büyükşehirlerde diğer illere göre daha az oy almasının nedeni, ilçe ve mahalle bazında çalışarak anlaşılabilecektir. Mevcut bilgilerle BDP’nin partileşmede henüz olgunluk dönemine gelmediği ve Ak Parti propaganda ve halka yaklaşımında daha beceriklidir.

T 24