Zamlarla Vergiler Uçtu: Akaryakıtta Vergi Yükü 5 Kattan Fazla Arttı! Akaryakıtta Destek Veren Ülkeler de Var
Yılbaşından bu yana bahanesi bol olan petroldeki yükselişlerin etkisiyle bol bol akaryakıt zammı gördük. Petrolde yükselişin bahanesi bol olur da biz de zamların bahanesi bol olmaz mı? Tabi ki olur. Çünkü zamların bir nedeni de kurlardaki yükseliş. Yani 'Avrupa'da, Amerika'da da enflasyon var yeğenim' amcalar haklı ama eksik. Avrupa ve ABD'de zamların etkisi 78 dolardan 120 dolara çıkan petrol olurken, bizde bunun yanında 13,37'den 17,25'e çıkan dolar/TL'nin de etkisini taşıyor. Bir de vergi yükü var. Fiyatlarla o da artıyor.
Benzine bir gün indirim
Gözlerimiz Yaşardı: Bu Gece Benzine İndirim Geliyor
Motorine bir gün zam, bu oynaklıkta yaşıyoruz.
Dün Benzinde İndirim Olmuştu Bugün Motorinde Zam Bekleniyor
Benzin ve motorin fiyatlarında son durum.
1 Ocak 2022 tarihinde İstanbul’da benzin, 12,31 TL, motorin ise 11,45 TL olurken, Ankara'da benzinin litre fiyatı ortalama 12,37 TL, motorinin litre fiyatı da 11,51 TL'ydi. İzmir'de ise benzinin litre fiyatı 12,39 TL, motorin (dizel) ise 11,53 TL olarak satılıyordu.
15 Haziran 2022 itibarıyla İstanbul'da benzinin litre fiyatı 27,45 TL, Ankara'da ve İzmir'de 27,55 TL olurken, motorin litre fiyatı İstanbul'da 27,83 TL, Ankara'da 27,93 TL ve İzmir'de 28,00 TL olarak satılıyor. Tabi bu gece motorin fiyatı değişiyor.
Vergi yükü zamlardan daha hızlı arttı.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Ahmet Akın ise akaryakıttaki vergi yüküne dikkat çekti. Son 7 ayda motorinde 1,26 TL'den 7,9 TL'ye çıkan vergi oranı yüzde 463 oranında artarken, benzinde 1,30 TL'den 7,67 TL'ye çıkan vergi ise yüzde 490 oranında artış gösterdi.
Akın'ın hesaplamasına göre geçen hafta 11 Haziran'da 28,55 TL olan benzinde ÖTV 2,53, KDV 5,14 TL olurken, benzinin vergisiz fiyatı 20,88 olarak hesaplanıyor. Motorinde de pompa fiyatı olan 27,95 TL'nin içinde ÖTV 2,6 TL, KDV 5,3 TL olarak hesaplanıyor. Motorinin de vergisiz fiyatı 20,86 TL oluyor.
7 ay önce 1 litre yakıt alınıyordu, şimdi vergi o kadar tutuyor.
Yalnızca 7 ay içinde akaryakıtta vergi oranı kat be kat artarken, vergi yükündeki artış akaryakıt pompa fiyatlarındaki artış oranından bile fazla oldu. 7 ayda motorindin vergisiz artış oranı yüzde 193 olurken, benzinin ise yüzde 190 oldu. Buna karşın vergi yükü ise neredeyse 6 kat arttı.
Diğer bir açıdan bakıldığında motorin ve benzinden alınan vergi 7 ay önceki pompa fiyatlarına yaklaştı.
"Enflasyonu düşürmek için akaryakıtta sübvansiyon yapılmalı"
Vergi Uzmanı Nedim Türkmen, Sözcü'den Taylan Büyükşahin haberine göre, başta tarım ve gıda olmak üzere akaryakıt fiyatlarının direkt etkilediği sektörlerde sübvansiyonların devreye girmesi gerektiğini söylerken, akaryakıttan alınan vergilerin alınmaması halinde dahi durumun düzelmeyeceğini, motorinin çiftçiye 10 TL'ye satılması gerektiğini ifade etti. Türkmen ayrıca çiftçinin 30 liradan mazot aldığında değinerek bunun da meyve sebzenin fiyatını belirlediğini hatırlattı. Tüketiciye pahalılığın yansıması ile tarımsal destekler olduğunu ancak ama yetersiz kaldığını belirterek, 'Enflasyonu düşürmek için akaryakıtta sübvansiyon yapılmalı' dedi.
Ocaktan hazirana 2 kattan fazla artan yakıt masrafı.
Deniz Bilici Göçmen'in haberinde ise, fiyatlara yansıma şu şekilde görüldü: Antalya Serik'ten yola çıkan İstanbul Bayrampaşa haline varan sebze meyve dolu bir tırın, gidiş-dönüş için 580 litre mazot harcaması maliyeti yüzde 119 oranında arttı. Gelen yol ücretlerin zamları da eklendiğinde ise yol maliyeti yüzde 289,8 oranında artıyor. Ocak 2022'de nakliye yakıt gideri 7.395 TL olurken, haziran ayında 16.176 TL oldu. Ocak 2021'de ise bu maliyet yakıt ve yol ücretleri ile 4.253 TL'ydi.
ABD'de petrol şirketlerine 'aşırı kar' vergisi
ABD'de petrol şirketlerinin aşırı kar etmesi nedeniyle Senato Finans Komitesi Başkanı Ron Wyden’ın yüzde 21 oranında ek vergi getiren tasarı sunmayı planladığı öğrenildi.
Yıllık geliri 1 milyar dolardan fazla olan petrol ve doğalgaz şirketlerinin ödenmesi gereken düzenli gelir vergisine ek olarak tasarlanan bu vergi için Wyden, “Amerikalılar benzin depolarını doldurmak için daha fazla öderken, büyük petrol şirketleri rekor kar ediyor, CEO’ları ve hissedarları ise hisse geri alımlarıyla ödüllendirilirken, vergi kanunlarındaki boşluklar ile neredeyse hiç vergi ödemiyorlar” açıklaması yaptı.
Avrupa'da akaryakıt fiyatları için vatandaşa destek olan ülkeler: Almanya
Almanya'da devlet, artan fiyatlar karşısında benzine 30 sent, motorine ise 15 sent vergi indirim desteği sağlarken, fiyatlar yüzde 35'e yakın geriledi. 9 Euro tutarında aylık tren biletleri desteğine de ilgi çok olurken, toplam destek tutarının maliyeti 6 milyar Euro'ya yakın.
Fransa
Mayıs ayı başından bu yana benzin alanlara litre başına 15 sent indirim yapılırken, 4 ay boyunca bu indirimin sürmesi bekleniyor. Devlete bu kampanyanın maliyeti yaklaşık 2 milyar Euro.
Polonya
Akaryakıt vergisinin fiyatları artış nedeniyle süresiz ertelendiği ülkede KDV de sıfırlandı.
Hollanda
Akaryakıttan alınan vergiler yüzde 21 oranında düşürülürken, 2,8 milyar Euro tutarında da destek paketi açıklandı.
Yorum Yazın