Üstün Başarılarla İran'da Tabuları Yıkan, Matematiğe Adanmış Bir Hayat: Maryam Mirzakhani!
Dünya ilham verici başarı hikâyelerine sahip kadınlarla dolu...
O kadınlardan biri “Matematiğin Nobel’i” sayılan Fields Madalyası'nı kazanan ilk kadın, matematik profesörü Maryam Mirzakhani. Maryam, İran'da başladığı matematik kariyerini Harvard Üniversitesi'ne ve oradan Nobel Ödülü'ne kadar yükseltti.
Uzun yıllardır meme kanseriyle mücadele eden ve maalesef geçtiğimiz günlerde hayata gözlerini yuman bu olağanüstü kadına biraz yakından bakalım...
37 yaşına geldiğinde çığır açan bir matematik profesörü olacak olan Maryam Mirzakhani 3 Mayıs 1977'de doğdu; Tahran, İran'da.
Çocukluğunda tutkusu kitap okumakmış Mirzakhani'nin. Öyküler uydurmayı pek seviyor, büyüyünce yazar olmak istiyormuş.
O zaman aklından veya gönlünden geçen matematik değilmiş.
İran'da büyüyen Mirzakhani'nin ailesi hedeflerine müdahalede bulunmamış hiç; yalnızca onun için anlamlı ve seveceği bir şeyi yapmasını istemişler.
Çocukluğundan bahsederken çok iyi bir ortamda, çok iyi bir aile ortamında büyüdüğünü de belirtmeden geçmemiş Mirzakhani.
İlkokulun ardından üstün yetenekli kız öğrenciler için olan bir ortaokula başlamış. Ortaokuldaki matematik öğretmeni Mirzakhani'nin "matematiğe pek yeteneği olmadığı" kanaatindeymiş.
Mirzakhani bu konuları kendi ağzından anlattığı bir videoda, o yaşlarda başkalarının sizin için ne düşündüğünün insan hayatında büyük bir rol oynadığından bahsediyor. Öğretmeninin bu kanaati, Mirzakhani'de birtakım özgüvensizliklere yol açmış ancak bir sonraki yıl öğretmeni olan matematikçiyle ilgisini arttırıp adeta okulun matematik yıldızı haline gelmiş.
Mirzakhani'nin matematik serüveninin ilk adımı lisedeyken katıldığı Uluslararası Matematik Olimpiyatları'nda başlamış ve iki yıl üst üste altın madalya kazanmış.
Tahran'daki üniversite eğitiminin ardından Harvard Üniversitesi'ne doktora yapmaya gitmiş Mirzakhani. Doktora danışmanı ilerleyen zamanlarda kendisinin de alacağı Fields Madalyasına sahip Curtis McMullen!
Curtis McMullen, Mirzakhani için her zaman hayranlıkla bahsetmenin yanı sıra onun yıllarca aşama kaydedilmemiş her problemi çözebilmek için eşsiz bir vizyona ve hayal gücüne sahip olduğunun da altını çiziyor.
Maryam Mirzakhani, doktorasının ardından 2008 yılında Princeton Üniversitesi'nde profesörlüğe başladı.
Üzerinde çalıştığı problemleri ufak taslaklar halinde çizmeyi seven Mirzakhani için kızı "Annem resim yapıyor" diyormuş.
Bu durum karşısında “Ressam olduğumu düşünüyordur belki de” diyormuş Mirzakhani.
"Kolayca yılan biri değilimdir" diyen Mirzakhani 2014 yılında, 1936'dan beri verilen ve matematiğin Nobel'i sayılan Fields Madalyası'nı kazanan ilk kadın matematikçi oldu.
Mirzakhani'nin bu genç yaştaki ölümü tüm dünyayı yasa boğarken kendi ülkesi İran'da da büyük üzüntülerle beraber tabuları da yıktı.
İran'da kadınların giyimlerini düzenleyen sert yasalara rağmen ilk kez bu yasalar delindi ve Mirzakhani'nin başı açık fotoğrafını manşete taşıdı İran gazeteleri.
Bu tabuları yıkan ilk kişi, Instagram'da Mirzakhani'nin başı açık fotoğrafıyla "Yüce İranlı ve dünyaca ünlü matematikçi Maryam Mirzakhani'nin gidişi yürek parçalayıcı" mesajını paylaşan Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani oldu.
Mirzakhani, Fields Madalyası'nı kazandığı dönemde İran'da büyük bir yakın uyandırmıştı. İran gazeteleri o dönem ödül haberini yayınlarken Mirzakhani'nin fotoğrafına dijital başörtüsü eklemiş veya yalnızca yüzünün belirgin olduğu fotoğraflar kullanmıştı.
40 yıllık hayatına "Bu dünyadan bir Maryam Mirzakhani geçti!" dedirtebilecek kadar başarı sığdıran bu olağanüstü matematikçi 15 Temmuz'da hayatını kaybetti. Huzur içinde uyu Mirzakhani... 💐 ❤️
Yorum Yazın
Bilim insanlarına aşırı bir saygım var. Bir tanecik kızım var 2,5 yaşında, elimden geleni yapıyorum umuyorum böyle bir geleceğe sahip olur, olmasa bile aydın... Devamını Gör
İnşallah kardeşim. Bende oğlum için aynı şeyleri düşünüyorum, güzel evlatlar yetiştirelim.
İran bile Bilimin aydınlattığı bir başı örtmeye cesaret edemedi. Ama ülkemizde bilim kadınlarından çok manken,oyuncu ve metres vb. kadınlar gece gündüz haber... Devamını Gör
nur içinde yatsın. iz bırakmak çok önemli. biz bizi tanıyan son kişi öldüğünde yok olacağız. hiç doğmamış gibi.