Ufkunu Açmak İsteyenlere: 2016 Nobel Fizik Ödülü Hakkında Bilmeniz Gereken İlginç Bilgiler
Topolojik faz değişimlerin ve maddenin topolojik fazlarının kuramsal keşfine verilen ödülün yanında bilim insanlarına yaklaşık 940bin dolar da para verildi.
Nobel Komitesi, bu üç bilimcinin süper sıvılar ve manyetik katmanlar gibi maddenin yeni, alışılmadık evre ya da durumlarını araştırdıklarını, bu yöndeki çalışmaları ile ödüle layık görüldüklerini açıkladı.
Komite, 'Onların bu öncü çalışmaları sayesinde maddenin yeni ve şimdiye kadar hiç bilinmeyen evreleri araştırma konusu oldu” ifadelerini kullandı.
Peki, bu ‘topolojik faz değişimlerin ve maddenin topolojik fazlarının kuramsal keşfi’ ve ‘bilinmeyen dünyalara açılan kapılar’ ne demek?
Gelin, elimizden geldiğince bu konuları irdeleyelim şimdi.
En basit haliyle, pek çoklarımızın direkt bildiği gibi maddenin 4 ana hali (katı, sıvı,gaz ve plazma) hali var.
3 İngiliz bilim insanı ise yaklaşık 20 senelik bir çalışma sonucunda, maddenin yeni bir hali olduğunu ve bu halin de matematiksel olarak kanıtlanabilir olduğunu belirliyorlar.
Maddenin başka hallerde de bulunabileceğini ise daha önceden yapılmış çalışmalar üzerinden yapmıyorlar ve yepyeni kuramlar üretiyorlar.
Dayanaklarını ise matematikten alan bilim insanları, matematikte kullanılan topoloji kavramını fiziksel hal geçişleri ile örtüştürüyorlar.
Ana haller arasındaki değişimi ele alalım, örneğin sıvı halden, katı hale geçişi.
İki fiziksel hal arasındaki geçiş esnasında, serbestçe dolaşan moleküller kristalize hale geliyor ve katı forma geçiyorlar.
Peki, mıknatıs nasıl oluyor da elektromanyetik dalga yayarken, sıcaklık kritik bir derecenin altına indiğinde bu özelliğini kaybediyor. Neden?
2016 Nobel Fizik Ödülünü kazanan bilim insanları işte bu çözülemeyen sorunun cevabını teorik olarak veriyorlar.
Diyorlar ki, bazı maddeler belli kritik derecenin altına geçince yarattıkları direnci tamamen yitiriyorlar.
Sonra diyorlar ki bu maddenin fiziksel hali ya da hareketleri falan değiştiğinde degil de topolojisi değişirse bu durum gerçekleşebilir.
Elde edilen verilere göre madde, kritik eşiğin altında delikli bir hale geçiyor ve bu nedenle iletkenliği artıyor.
Çünkü, bu sayede üzerinden akan elektriğe hiçbir direnç göstermiyor, elektrik kolayca akıp gidiyor.
İşte 90’larda sonuna gelinen bu çalışmayla, bu topolojik hallerin dataları sıkıştırarak, depolamak için de kullanılabileceğini gördük.
Şu an terabaytları bile içine sığdıran harddisklerin de çıkış noktası bu aslında.
Ya da LCD olarak bilinen sıvı kristali görüntüleme cihazını ele alabiliriz.
Peki, nasıl oluyor bu sıvı kristali? İşte maddenin daha öncelerde bilinmeyen hallerinden bir başkası da bu. Bir maddenin, sıvı kristalleri haline getirilebileceği ve bu sayede evlerimizde kullanılacağı kimin aklına gelirdi ki?
Bu önemli ve değerli buluşları için İngiliz bilim insanlarını sonsuz tebrik ediyoruz.
Temennimiz ise, bu tarz önemli ve bilimsel buluşların bizim ülkemizden de çıkması…
Yorum Yazın
Nobel kimdir. Kendisi dinamit sayesinde milyoner olan öldüğünda ölüm taciri ölmüştür diye manşetler atılan bir bilim adamıdır. Adam milyonları öldürerek mily... Devamını Gör
o "olum taciri oldu" mansetleri kendi oldugunde cikmiyor. kardesi oldugunde isimleri karisiyor, "alfred nobel" ismiyle bu mansetleri gazetelerden okuyor. old... Devamını Gör
Yeni müfredata hazır olun genşler.
mefaülün mefaülün failatün :D hiç bişey anlamadım amk