Türkiye'de İki Deprem Arasında Çok Şey Değişti
Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), hazırladığı raporla 1999 Marmara ve 2011 Van depremlerinin ardından yaşananları karşılaştırdı.
AFAD, iki depremin ardından yaşananları, arama kurtarma, psikososyal hizmetler, idari yapı gibi birçok açıdan ele alarak, rapor hazırladı.
Buna göre, Marmara Depremi'nde arama kurtarma faaliyetlerine 4,5 saat sonra başlanabilirken, Van'da bu süre yarım saate düşürüldü. Marmara Depremi'nin aksine, Van'da sivil toplum kuruluşlarının yoğun katılımı sağlandı.
Geniş çapta koordinasyon sıkıntısının yaşandığı Marmara Depremi'nde yabancı ekiplerin birçoğu, planlama yapılmadığından bir süre sonra ülkeyi terk etmek zorunda kaldı. Van'da ise koordinasyon başarısı sağlandı.
Yurt genelinde farkındalık yaratıldı
Van Depremi'nde, diğer depremin aksine psikososyal destek hizmetleri koordinasyon içinde yürütüldü. Marmara Depremi'nde halkta deprem ve afet konusunda farkındalık eksiklikleri yaşanırken, Van Depremi sonrası yurt genelinde afet konusunda farkındalık yaratıldı.
Marmara Depremi sonrası 8 bin 590 afetzede, Van'da ise 27 bin 708 afetzede kamu tesislerine yerleştirildi.
Depremden 3 ay sonra afetzedelerin konteynerlerde misafir edildiği Van'ın aksine, Marmara Depremi'nden 1 yıl sonra çadırkentlerde yaşamaya devam edenler oldu. Çadırkentlerde kalan ailelere para ve sıcak yemek yardımı verilirken, prefabriklerde yaşayan ailelere sadece kuru gıda yardımı yapılması buraya geçiş süresini uzattı.
Kalıcı konutlarda hız ve eşitlik
Marmara Depremi'nin ardından Aralık 2000'de bitirilmesi hedeflenen kalıcı konutların ancak yüzde 33'ü, depremden 2 yıl sonra tamamlandı. Van'da ise depremin 39'uncu gününde temeli atılan kalıcı konutlar, 1 yıl sonra teslim edildi.
Kalıcı konutların bir kısmının Başbakanlık Proje Uygulama Birimi, bir kısmının ise Bayındırlık ve İskan Bakanlığı sorumluluğunda inşa edildiği Marmara Depremi'nde koordinasyon sıkıntısı yaşandı ve hak sahiplerine eşit kalitede konut sağlanamadı.
Konutların AFAD sorumluluğunda TOKİ tarafından yaptırıldığı Van Depremi'nde ise bu sorunlar yaşanmadı.
DASK kuruldu
Marmara Depremi'nde Doğal Afet Sigortaları Kurumu ya da benzeri yapı olmadığından sigortalılık konusunda problemler yaşanırken, Van'da DASK tarafından sigortalılara destek sağlandı.
Haberleşme sistemi Marmara'da 12, Van'da ise 2 saat sonra normale dönerek, iletişim sağlandı. Van'da, diğer depremden farklı olarak altyapı konusunda da sıkıntı olmadı.
AA
(ANKARA - Esra Altınmakas)
