Topçu Kışlası İçin AYM Yolu Göründü

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “O tarihi eseri inşa edeceğiz” sözleri ile yeniden gündeme getirdiği Gezi Parkı’na Topçu Kışlası yapılması projesinde, son sözü Anayasa Mahkemesi söyleyecek.

Haziran 2013’te Taksim Meydanı’ndaki Gezi Parkı içerisindeki ağaçların sökülmek istenmesiyle başlayan Gezi eylemlerinin odağındaki ‘Topçu Kışlası projesi’ yeniden gündemde. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın hafta sonu “O tarihi eseri inşa edeceğiz” sözleri sonrasında gözler hukuki sürece çevrildi. DW Türkçe’ye konuşan Taksim Gezi Parkı Koruma ve Güzelleştirme Derneği avukatlarından Hakkı Birkan Işın, “Projenin hayata geçirilmemesi için son çare Anayasa Mahkemesi’ne gideceğiz” diyor.

Hafta sonunda ‘Antik Çağdan 21. Yüzyıla İstanbul’ etkinliğinde konuşan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, uzun bir aradan sonra tekrar Gezi Parkı’na Topçu Kışlası yapılması projesini tartışmaya açtı. “O tarihi eseri inşa edeceğiz” sözleri ile projenin arkasında durmaya devam ettiklerini vurgulayan Erdoğan, Taksim Meydanı’ndaki Atatürk Kültür Merkezi’nin (AKM) de yıkılarak yerine opera binası yapılacağını söyledi. Erdoğan ayrıca, İstiklal Caddesi’nin girişindeki Taksim Maksemi yerine de meydanın ihtiyaçlarına uygun olarak bir cami inşa edileceğini kaydetti.

Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu, 27 Şubat 2013 tarihinde projeye onay vermiş, bunun üzerine Taksim Gezi Parkı Koruma ve Güzelleştirme Derneği, iptal istemiyle İstanbul 6. İdare Mahkemesi’ne dava açmıştı. Ancak mahkeme 21 Şubat 2014’te bu talebi reddetmişti. Dernek bunun üzerine mahkeme kararının bozulması için Danıştay’a başvurmuştu.

Ancak Danıştay 14'üncü Dairesi, Taksim Gezi Parkı Koruma ve Güzelleştirme Derneği tarafından 27 Şubat 2013’te Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu’nun Topçu Kışlası’nın inşasını onaylayan kararına karşı açılan ‘davanın reddi’ talebini Mayıs ayı başlarında reddetti. Oy çokluğuyla alınan Danıştay kararında şu ifadeye yer verildi: “Mahkeme kararı ve dayandığı gerekçe, hukuk ve usule uygun olup bozulmasını gerektirecek bir sebep de bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ile anılan kararın onanmasına karar verildi.”

Danıştay’ın Topçu Kışlası projesinin önünü açan kararının ardından dernek avukatları, Danıştay 14'üncü Dairesi’ne 20 Mayıs 2016’da yeniden başvurarak “karar düzeltme” talebinde bulundu. Şimdi, Danıştay’dan çıkacak karar bekleniyor.

Tam bu noktada Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Topçu Kışlası’nın ne olursa olsun inşa edileceğine dair açıklamaları, konuya duyarlı kesimlerin tepkisine neden oldu. Konuyla ilgili açıklama yapan Taksim Gezi Parkı Koruma ve Güzelleştirme Derneği, mahallinde inceleme yapılmadan dava konusu park hakkında bir karar verilmemesi gerektiğini, böyle bir kararın eksik incelemeye dayalı ve hatalı olacağını öne sürdü. Dernek açıklamasında, söz konusu davaya ilişkin kararda imzası bulunan Danıştay 14. Dairesi hâkimlerini, İstanbul 6. İdare Mahkemesi hâkimlerini, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu üyelerini ve Gezi Parkı’nın yıkılmasına destek veren politikacıları aileleriyle birlikte Gezi Parkı’nda bir gün geçirmeye davet etti.

DW Türkçe’ye konuşan Taksim Gezi Parkı Koruma ve Güzelleştirme Derneği avukatlarından Hakkı Birkan Işın, projeye ilişkin itirazlarının temelinde Gezi Parkı’nın İstanbulluların kolektif belleğinde yer etmiş modern şehircilik anlayışına uygun bir yeşil alan olmasının yattığını söylüyor. Öte yandan İstanbul II. Numaralı Kültür Varlıkları Kurulu’nun Topçu Kışlası’nın özgün mimarisini oluşturan iç mekan kurgusu, süsleme özellikleri ilgili bilgi ve belgelerin bulunmadığına ve dolayısıyla restitüsyon projesinin uygun olmadığına dair 11 Aralık 2013 tarihli kararına işaret eden Avukat Işın, “Mahkeme tarafından verilen hükümde bu konuda yapılmış herhangi bir değerlendirme yok. Üstelik mahkeme, keşif dahi yapmadan karar verdi” diye konuşuyor.

Danıştay 14. Dairesi’ne yaptıkları ‘karar düzeltme’ talebine de olumlu yanıt verilmemesi halinde hukuk mücadelesine devam edeceklerini vurgulayan Işık, “Projenin hayata geçmemesi için tüm hukuk yollarını kullanacağız. Danıştay’dan olumlu karar gelmezse, dernek olarak Anayasa Mahkemesi’ne başvuru hakkımızı kullanacağız” diyor.

• DW