Sosyal Fobi Olarak Adlandırılan Sosyal Anksiyete Bozukluğunun Nedenleri
Sosyal fobi olarak da adlandırılan sosyal anksiyete bozukluğu bireyin günlük normal etkileşimler sürecinde başkaları tarafından gözlem altına alınmaktan veya yargılanmaktan korkmasından dolayı ortaya çıkan yoğun anksiyete, korku, özbilinç ve utanç duygularına verilen isimdir.
Sosyal fobi nedir?
Sosyal fobi; kişinin, yabancılarla etkileşim kurması ya da başka bir kişi tarafından incelenmesi gereken sosyal durumlarda, belirgin ve sürekli korku yaşaması olarak tanımlanıyor.
Sosyal fobi ne sıklıkla görülür?
Oldukça fazla karşılaşılan ruhsal rahatsızlıklardan biri olan sosyal fobinin görülme sıklığı yüzde 7-12 arasındadır. Sosyal fobinin ön ergenlik ile ergenliğin son dönemlerinde daha çok gözlemlendiği bilinmektedir. Yapılan araştırmalarda kadınlarda, erkeklerden 1,5 kat daha sık rastlandığı belirlenmiştir.
Sosyal fobi belirtileri nelerdir?
Kızarma,
Çarpıntı,
Terleme,
Mide-bağırsak problemleri,
Kas gerginliği,
Nefes darlığı,
Titreme gibi fiziksel belirtiler göstermektedir.
Sosyal fobinin psikolojik belirtileri nelerdir?
Öz güven eksikliği,
Yetersizlik hissi,
Çekingenlik,
Göz teması kuramama,
Bulunulan ortamdan sürekli kaçma ve gitme arzusu,
Hata yapmaktan çekinme,
İlişki sürdürememe ve başlatamama,
Tüm insanlar tarafından izlendiğini düşünme,
Kendini sevilmeye değer bulmama,
Kendini beğenmeme ve kusursuz olma isteği gibi kişinin gerçekten farklı algıladığı çeşitli durumlardır.
Sosyal fobi hangi sorunlara neden olur?
Kişinin kendini gereğinden fazla hatalı, çirkin, kötü, eksik, olumsuz; başkalarını da doğru, güzel, olumlu, iyi görmesi;
Kendisine olan saygısını yitirmesine,
Başkaları tarafından anlaşılmama, dışlanma ve reddedilme korkusu yaşamasına sebep olmaktadır.
Sosyal fobiye sahip bireylerin beceriksiz ve kabul edilemez bir şekilde davranacağı tehlikesiyle karşı karşıya olduklarına inandıklarını göstermektedir.
Böyle bir davranışın statü ve değer kaybı, kişilerarası dışlanma gibi sonuçlara yol açacağını varsaydıklarını gösterir.
Sosyal performans konusunda yüksek bir standartları ya da beklentileri olduğu için sosyal ortamlarda endişeli olduklarını göstermektedir.
Sosyal fobi genellikle hangi kişilik özelliklerinde görülür?
Sosyal fobiye sahip bireylerde;
Her şeyi olumsuz değerlendirme eğilimi,
Negatif sosyal durumları beceriksizlik, yetersizlik gibi içsel değerlerle ilişkilendirirken, pozitif sosyal durumları daha çok şans, rastlantı gibi dışsal faktörlere bağlama eğilimi,
Başkalarının onlar hakkındaki değerlendirmelerinin olumsuz olacağı algısı,
Sosyal faaliyetlerde artan fiziksel gerginlik,
Mükemmeliyetçilik gözlemlenmiştir.
Sosyal fobinin nedenleri nelerdir?
Sosyal fobinin başlaması ve devam etmesinde anne baba tutumları önemli rol oynamaktadır.
Aşırı koruyucu
Eleştirel
Kıyaslayıcı
Kontrolcü ebeveyn davranışları bireyin kendini yetersiz, değersiz ve güvensiz hissetmesine sebep olmaktadır.
Sosyal fobisi olan bireylerde, tıpkı kaygı bozukluğunda olduğu gibi otonom sinir sisteminde tehdit algısı varmış gibi aşırı uyarılma yaşanmaktadır.
Yapılan çeşitli araştırmalarda, tanıyı almış kişilerin aile öyküsü sorgulandığında bu problemin varlığı gözlemlenmiş olup, genetik yatkınlığın da etkisi olabileceği görülmüştür.
Bu faktörlerin birbiriyle ilişkili ve etkileşim halinde olması nedeniyle sosyal fobinin sebebi olarak tek bir faktör belirlenmemiştir.
Sosyal
Psikolojik
Fizyolojik
Çevresel birçok etmen sosyal fobinin oluşmasında etkin rol oynar.
Sosyal fobiyi tetikleyen durumlar nelerdir?
Toplum içinde telefonla görüşme, yemek yeme-içme,
Dinleyiciler önünde konuşma,
Başkaları tarafından izlenirken çalışma,
Tanımadığı veya çok iyi tanımadığı kişilerle telefonda ya da yüz yüze konuşma,
Genel tuvaletleri kullanma,
Yetenek veya bilgi testi uygulamaları,
Sunum yapma,
Yeni insanlarla tanışma,
İş görüşmeleri,
Toplu taşıma araçlarında karşılıklı oturma,
Göz teması gibi durumlar sosyal fobiyi tetikleyebilir.
Sosyal fobi başka psikolojik rahatsızlıkların ortaya çıkmasına neden olur mu?
Sosyal fobinin bir sonucu olarak,
Sosyal fobi nasıl teşhis edilir?
Sosyal fobi, toplum tarafından “efendilik” olarak kabul edilen çeşitli özellikleri nedeniyle kişileri tedavi arayışından alıkoyabilir. Bu durumun iş ve sosyal hayatta öz güven kaybı gibi yaşam kalitesini bozacak birçok olumsuz etkisi bulunmaktadır.
Farklı problemler veya bozukluklar nedeniyle yapılan başvurular sonucunda da sosyal fobiler tespit edilebilmektedir.
Tanıda kullanılan ölçekler, kaygı ve bu kaygıdan kaçınmak için yapılan davranışların düzeyini saptamaya yöneliktir.
Sosyal fobi nasıl tedavi edilir?
Sosyal fobi tedavisi olan bir rahatsızlıktır. Hastanın durumuna göre psikoterapi bazen tek başına bazen de ilaç tedavisiyle birlikte uygulanabilir.
Bilişsel davranışçı psikoterapi tedavide en etkili yöntemlerden biridir.
Amaç kişinin gerçekten uzak, işlevsiz, aşırı düşüncelerini işlevselleştirmektir.
Sosyal fobiye yol açan durumlar karşısında;
Farklı düşünme, davranma ve tepki gösterme,
Korku, endişe, utanç duygularıyla başa çıkma yolları öğretilmeye çalışılır.
Stres kaynakları yani tetikleyiciler tespit edilerek hangi ortamlarda, ne zaman ve sıklıkla bu problemlerin yaşandığı konusunda farkındalık oluşturulmakla başlanmaktadır.
Bedensel belirtilerle baş etmekte kullanılacak çeşitli gevşeme ve nefes teknikleriyle yeniden yapılandırma yöntemlerine başvurulmaktadır. Amaç, bireyin kendi hakkında oluşturduğu olumsuz inançların sağlıklı, gerçekçi ve işlevsel hale gelmesini sağlamaktır.
Sosyal fobi, bir uzman eşliğinde tedavi edilmektedir.
Bireyin belirtilerinin tetikleyecek durumlarla başa çıkmak için yapabileceği çeşitli başlangıç adımları mevcuttur.
Keşfet ile ziyaret ettiğin tüm kategorileri tek akışta gör!
Test
Gündem
Magazin
Video
Bi içeriklere de göz atabilirsiniz
Bir Kaygı Bozukluğu Olan Klostrofobi Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Yorum Yazın
İnsanların hep bir şeytanlık hep bir menfaat içinde olmasından bıkıp kendi iç dünyana çekilmek bence tek nedeni…