'Neandertalleri Yanardağ Yok Etmedi'

Yeni bir araştırma, 40 bin yıl önce yaşanan dev bir yanardağ patlamasının sanıldığı gibi Neandertallerin sonunu getirmediğini öne sürdü.

Modern insanın en yakın akrabası olarak bilinen ve en az Homo sapiens kadar akıllı olduğu ortaya çıkan Neandertallerin nasıl yok olduğunu açıklamaya çalışan bir teori yeni araştırmayla çürütülmek üzere.

California Üniversitesi, Berkeley araştırmacıları tarafından yapılan çalışmada, 40 bin yıl önce yaşanan Campanian Ignimbrite (CI) patlamasının büyük lav akıntılarına neden olduğu ancak Avrupa genelinde hava sıcaklığını Neandertallerin yok olmasına neden olacak düşüremediği belirtildi.

Livescience sitesine konuşan araştırma ekibinden Benjamin Black, 'patlamadan önce Neandertal nüfusunun zaten azalmaya başladığını ve Avrupa'nın birkaç bölgesine yayılmış toplulukların yanardağ patlaması sonucu yok olmasının zor bir olasılık olduğunu' belirtti.

Nasıl yok oldukları halen sır

Mağaralara çizdikleri resimlerle Avrupa'daki ilk sanat eserlerini yapan, insan gibi konuşabildikleri ve gelişmiş ev aletleri yaptıkları bilinen Neandertallerin, 41 bin ila 35 bin yıl önce yok oldukları tahmin ediliyor. Nüfusları en fazla 70 bine ulaştıktan sonra azalmaya başlayan Neandertallerin Homo sapiens tarafından yok edildiği veya asimile edildiği de teoriler arasında.

Halen tartışılan üçüncü teori ise 40 bin yıl önce bugün modern Napoli'de yaşanan dev yanardağ patlamasının atmosfer sıcaklığını önemli ölçüde düşürdüğü ve Nandertalleri ölüme götürdüğü. Patlamaya uzanan döneme ait kayaları modern kayalarla karşılaştıran Black ve ekibi, iklim modelleri hazırladı. Modellerde, Güneş ışığını emen ve dağıtan, böylece atmosferin soğumasına neden olan sülfürün Avrupa'daki havayı nasıl soğuttuğu incelendi.

Modeller, Avrupa'da sıcaklığın 5-10 derece düşmüş olabileceğini gösterdi ancak Neandertallerin yok oluşu için yeterli kabul edilmedi. Black, patlamanın olduğu dönemde Neandertallerin İtalya'da zaten yok olduklarını, Avrupa'nın diğer bölgelerinde ise hava sıcaklığının daha yüksek kaldığını belirtti.

Yanardağ yok etmiş olabilir

Black ve ekibi yüksek ihtimal vermese de, bazı bilim insanları yanardağ patlamasının uzun dönemde geride kalan Neandertal nüfusunu yok etmiş olabileceğini öne sürdü.

İzlanda Üniversitesi'nden Thorvaldur Thodarson, 'patlamanın hava akımlarını değiştirmiş olabileceğini ve sonrasında ortaya çıkan iklim modellerinin Neandertalleri sanılandan daha fazla etkilemiş olabileceğini' belirtti.

Amerikan Jeolojik Birliği toplantısında açıklanan verilerin, ilk insanların 40 bin yıldan bu yana soğuğa nasıl adaptasyon sağladığı hakkında da önemli bilgiler sunacağı ifade edildi.

Livescience ve Al Jazeera