Kedi Sahipleri Buraya! Biricik Can Dostlarınızın Evdeyken Sizi Görmese Bile İzlediğini Biliyor muydunuz?
Bilim insanları kedilerin bulundukları ortamdaki ses dalgalarını kullanarak zihinsel bir harita oluşturduğunu sizinle aynı odada olmasalar bile yerinizi belirlediklerini keşfetti. Bütün gün ‘kulakları’ üzerinizde olan kedilerin bunu nasıl yaptığını merak ediyorsanız içeriğimize buyurun. 👇
Kediniz dibinizde olmasa bile zihinsel haritalama sayesinde muhtemelen nerede ne yaptığınızı biliyor.
Bilim insanları kısa süre önce evcil kedilerin, ortamda çıkan seslere göre insanların nerede olduğunu algılamalarını sağlayan ‘zihinsel haritalar’ oluşturduğunu öğrendi. Araştırmacılar, sahiplerinin seslerini kedilerinin adını söylerken kaydedip sonrasında oynatarak kedileri sınadı. Ardından, seslerin daha uzaktan gelmesi için farklı bir yerde bu sefer hoparlör aracılığıyla yeniden oynattılar.
Kediler az önce sesi duyduklarından, farklı bir yerden gelmesini beklemedikleri için şaşırdılar.
Bu durum, kedilerin sesleri ipucu olarak kullanıp görüş alanlarında bulunmayan insanların yerlerini belirlediklerini gösteriyor. Daha önce kedigillerde böyle bir şeye rastlanmamıştı.
Kedilerin bu yaptığına psikolojide nesne kalıcılığı veya devamlılığı deniyor.
Araştırmacılar bu konuda deneyler yaparak hayvanların zekâsını ölçüyor. Tipik olarak yaklaşık 8 aylık olduklarında insan bebeklerinde nesne kalıcılığı oluşmaya başlar. 10 ila 12 aylık olduklarında ise iyice gelişir. Bu aşamada bebekler gizli nesneleri bulabilir ve ebeveynleri ya da bakıcıları görüş alanlarında olmadığı zaman kaybolmadıklarını, yakında olduklarını bilirler.
Aynı çalışma kedilerden önce başka hayvanlar üzerinde de yapıldı.
Şempanze, bonobo, goril ve orangutan gibi primatlarda başlayan araştırmalar, sonrasında Avrasya alakargası, tembel ayı ve Malaya ayısı üzerinde yoğunlaştı. Son olarak ise köpek ve kedilerde nesne kalıcılığının olduğu kanıtlandı.
Kedilerin işitme duyuları güçlü olduğundan ve bu sayede düşük görüş koşullarında avlarını bulabildiklerinden böyle bir deneye tabi tutuldular.
Gerçekten de kediler etrafındaki canlı cansız tüm varlıkların mevcudiyetini belirlemede oldukça iyiler. Daha önce Japonya’da kediler üzerine çalışma yürüten Saho Takagi, kedilerin sahiplerinin sesini duyduklarında yüzlerini de görmeyi beklediklerini keşfetmişti.
Kediler üzerinde daha başka çalışmalar da yürütüldü.
Mesela bunlardan birinde kedilerin tanıdıkları insanlarla tanımadıkları insanların seslerini ayırt edebildiği ve gizli nesneleri bulabildiği öğrenilmişti. Tüm bunlar düşünüldüğünde bizi görmedikleri hâlde sadece minicik ses dalgalarıyla yerimizi belirlemeleri gayet makul duruyor.
Deneye tabi tutulan kediler önce üç gruba ayrıldı.
Her grup, kedilerin yaşadığı yere göre (kedi kafelerinde yaşayanlar ve ev kedileri şeklinde) ikiye bölündü. İki hoparlör kullanan bilim insanları, ilkini deneyin yapıldığı odanın dışına, ötekini ise odanın içinde pencere veya başka bir kapının yanına koydu.
Kedi gruplarına farklı ses kombinasyonları dinletildi.
Birinci grup bakıcılarının veya yabancıların isimlerini söylediği kayıtları duyarken, ikinci grup diğer kedilerin bu kayıtlara verdiği tepkileri, üçüncü grupsa rastgele elektronik cızırtıları dinledi. Sonrasında sesler iki farklı şekilde çalındı. Önce kedilerin yakınındaki kapının öte tarafındaki hoparlörden, sonrasında da odadaki kedilere uzak kapı veya pencerenin dibindeki hoparlörden sesleri dinlettiler.
Kediler, seslerin bir noktadan diğer noktaya ‘ışınlanması’ karşısında şaşkınlıklarını gizleyemedi.
Gözlemciler şaşkınlık düzeylerini 0 (hiç şaşırmama) ila 4 (çok şaşırma) arasında derecelendirdi. Kedilerin şaşkınlık belirtileri arasında sesin çıktığı ilk hoparlöre bakmak, kulaklarını ve kafalarını oynatmak, etraflarına bakmak veya birden harekete geçmek yer alıyor.
En çok şaşıranlar, sahiplerinin sesi ‘ışınlanan’ kediler oldu.
Araştırmacılara göre bu, kedilerin zihinlerinde sahiplerinin görüntüsünü oluşturduğunu ve sesin geldiği yere göre konumlarını haritalandırdıklarını, ‘sosyomekânsal’ bilişe sahip olduklarını gösteriyor. Yine araştırmacılara göre bu, karmaşık düşünce yapısına sahip olma hususunda önemli bir özellik. Kediler üzerinde çalışmalar devam edecek.
Yorum Yazın
Burdan kedim osmanada slmlarımı yolluyorum