İşte Bunlar Hep Enflasyon: Fiyat Değişmeden Nasıl Yükseltilir?
Enflasyon fiyatların artış hızını bize gösteren temel bir ekonomik veri olurken, aslında günlük hayatımızın içinde birçok 'inflation (enflayson)' verisiyle karşı karşıyayız. Son yıllarda 7'den 77'ye herkesin çözdüğü enflasyon sadece fiyat artışıyla da bitmiyor.
Hepsinin bir enflasyonu var!
Enflasyonun arttığı ortamlarda bazı ürünlerde fiyat değişimi olmaması bizi sevindirirken, ürünlerin gramajına bakıyor muyuz?
Bakanlar, sık sık azalışlarla karşılaşıyor. Bunun da ekonomide enflasyonu ya da 'flasyonu' var!
Aynı mağazadan yıllar önce aldığınız bir kazak sapa sağlam dururken, daha alalı birkaç ay olan kazağın 3 yıkamada solması, yamulması ya da çekmesinin açıklaması da enflasyon! Biliyor muydunuz?
O hep yemek yediğiniz restoranda yemekler artık midenizi rahatsız ediyor mu?
İşte bunlar hep enflasyon!
Maliyetler artıyor!
Firmaların çalışma şekli her daim kar maximizasyonu olmak durumundadır ki enflasyonist ortamlarda bu çok daha hızlanır.
Örneğin son yıllarda asgari ücrete yüzde 50 başta olmak üzere maaşlara uzun zamandır görmediğimizi oranlarda zamlar yapılıyor. Bunun şirketlerin maliyetlerine yansıması kaçınılmaz.
Ya yılbaşında gelen zamlar? İşte bunlar hep enflasyon!
Hizmette de enflasyon!
Diyelim ki bir banka, sigorta, finans kurumu, telekomünikasyon, okul, sağlık herhangi bir hizmet alıyorsunuz.
Hizmette yetkin olmayan çalışanların olması sizi tatmin etmez. Sıklıkla sıkıntı yaşanır. Çözüm bulamazsınız gibi tüm sorunlar da enflasyona bağlanabilir.
Ne gibi?
Daha eğitimsiz, deneyimsiz, liyakata bağlı olmayan istihdam oluştuğunda örneğin bankacılık hizmetlerine hakim olmayan bir bankacı, çocuğunuza iyi eğitim veremeyen bir öğretmen, sağlık hizmetlerinde oluşabilecek hatalar ki hayati meselelerdir.
İşte bunlar da hep enflasyon!
İktisatçı Mahfi Eğilmez'in "Enflasyonla İlgili Tartışmalar" yazısıyla yeniden gündeme gelen enflasyonist terimlere önce ekonomist Tunç Şatıroğlu'nun gözünden bakalım. 👇
"Bazen de bir lokantada önceden keyifle yediğiniz yemeği tekrar yediğinizde midenize kramplar girmesi, ve "burası bozmuş" demenizdir."
"Skimpflasyon her zaman şirketler yüzünden olmaz. Bazen de hükümet yüzünden olabilir."
Kalite düşüyor!
Ürün üzerinde gramaj yazmayan kısımlarda nasıl işliyor?
Diyelim ki siz hep aynı markadan alışveriş yapan sadık bir müşterisiniz. Yıllar önce bir tişört aldınız ve hala ilk günkü rengi ve formu ile kullanıyorsunuz bu ürünü. Ama sıkıldınız ve aynı tişörtün yenisini almak istediniz. O da ne? Bu yıl aldığınız tişört 2 yıkamada çekti, yamuldu, soldu! Çünkü 'skimpflation!'
Maliyet bazlı ürün kalitesi düştü!
Sadece gramaj küçülmesi de var!
Bunun bir de 'shrinkflasyon' versiyonu var.
O da daha dar bir alanda ürün bazlı bir küçülme. Aldığınız deterjanın, çikolatanın, ekmeğin, fiyatı değişmez ama gramajı küçülür. Yani diyelim 100 gramlık bir ürünü 10 liraya alıyorsunuz. Siz pakete bakmadan 10 liraya ürünü almaya devam ediyorsunuz ama ürün olmuş 80 gram! Kilosu çıkmış 100 liradan 125 liraya ürüne gelmiş yüzde 25 zam farkında bile değilsiniz!
Gizli enflasyon ya da gizli küçülme olarak da adlandırılıyor.
Bunun bir örneği de burada👇
Son olarak bir de "greed" var!
'Açgözlülük' anlamında da kullanılan bu kelime de 'Greedflation'a hayat veriyor. Hani diyoruz ya dolar yükselmedi, asgari ücret artmadı, benzin aynı, fiyatlar neden yükseliyor? O kısım da burada işte.
Şirketler enflasyondan faydalanarak fiyat artışları yapıyor.
Ne diyelim enflasyon zor, enflasyon kötü, enflasyon acımasız.
Sizin gizli enflasyon yaşadığınız neler var? Yorumlarda buluşalım! 👇
Bu içerikler de ilginizi çekebilir...
Enflasyon Beynimizin Bir Oyunu mu: Bizim Yüzümüzden mi Yükseliyor?
Yorum Yazın
Önceden 3 liralık sikilir 5 lira alırdık, şimdi 30 liralık sikilip 5 lira alıyoruz. Ben hep 5 lira alıyorum! Hep 50 liralık yakıt alanların aq. Ülkeyi ne hal... Devamını Gör
Olan hep halka oluyor.... .... 😠🤪😡
Bu konuda ülker çikolatalı gofret ve çokonat net örnektir.