İstanbul'da Sanayi Göçü: Enerji Maliyetleri Her Şeyin Önüne Geçti!
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Meclisi’nin ocak ayı olağan toplantısı, 'Ekonomi ve İhracatın Kalbi İstanbul'da Sanayinin Üretim ve Rekabet Gücünü Artırmaya Yönelik Yeni Strateji ve Gelişim Önerileri' ana gündemi ile toplandı.
Video konferans yöntemiyle yapılan konferansın açılışında konuşan İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, sanayide yaşanan sıkıntılar ve çözümü için yapılan görüşmeler hakkında bilgi verdi.
Bahçıvan, artan enerji maliyetlerinin sanayi sektörü açısından diğer bütün sorunların önüne geçtiğini belirtti.
Sanayinin en büyük sorunu ne?
ANKA Ajansı'nın aktardığına göre, Erdal Bahçıvan'ın konuşması satır başlarıyla şöyle:
“2021 yılı yine pandeminin damga vurduğu bir sene olarak tarihe geçti. Yeni varyantlar milyonlarca hayatı maalesef olumsuz etkiledi. Ama ekonomik etkileri önceki yıla göre daha farklı yaşadık. Aşılar sayesinde daha az eve kapandık ve ekonomide beklediğimizden daha hızlı bir normale dönüş oldu. Bugün hızla yayılan yeni varyantın yol açtığı belirsizliğe ve bazı ülkelerde alınan farklı ve yeni tedbirlere rağmen günlük yaşamı, ekonomiyi ve ticareti daha az etkiliyor. Sanayi sektörü, güçlü performansıyla ekonomik toparlanmaya öncülük etmeyi sürdürüyor.
Son dönemlerdeki yavaşlama sinyallerine rağmen küresel imalat PMI, geçtiğimiz yılı ortalama 54,7 ile güçlü bir şekilde kapattı. Ancak üretimde ciddi aksamalara yol açan arz darboğazı ve artan üretim maliyetleri de halen birçok sanayimizin yaşadığı büyük bir sorun. Endüstriyel metallerle başlayıp tarımsal ürünlerle devam eden en çok da yarı iletkenlerde hissedilen arz sıkıntıların fiyatlar üzerindeki olumsuz etkisi halen devam ediyor.
Enerji maliyetleri sanayini belini büküyor
Yüksek enerji fiyatları, üretici maliyetlerindeki artışın en önemli sebeplerinden biri. Petrolde 85 dolar seviyelerinin de üzerini gördüğümüz bugünlerde Amerika Birleşik Devletleri'yle petrol ihracatçısı ülkeler arasındaki gerilimin de sürdüğüne tanık oluyoruz. Yine pandemi nedeniyle uygulanan aşırı genişlemeci para ve maliye politikaları enflasyonda etkili olan başka bir faktör. Dolayısıyla tedarik zinciri krizinde en kötünün geride kalmış olması mümkün olsa bile özellikle enflasyon baskısını bir süre daha aktif etmemiz muhtemel görünüyor.
Elektrik kesintileri yazılı bildirilmedi mi?
Birçok organize sanayi bölgemiz günler sürecek elektrik kesintilerine hazırlıksız yakalanmış durumda. Kesintilerin birçok sanayicimize doğrudan bir yazılı tebliğ olmadan sözlü olarak bildirildiği ve gerekli hazırlığı yapacak yeterli süre verilmeden de kesintilerin başladığı görülmekte. Sanayiciler olarak aylardır maliyet yönünden büyük bir fedakarlığa katlandıktan sonra şimdi de arz cephesinde yaşanan bu davaların üretim hayatımızda ciddi olumsuzluklara ve streslere yol açabileceğinden duyduğumuz endişeyi özellikle vurgulamak istiyorum.
Bu konuda Sanayi ve Teknoloji Bakanımız sayın Mustafa Varank ile Tabii Kaynaklar Bakanımız sayın Fatih Dönmez ve sorunu yaşayan paydaşların geniş katılımıyla geçtiğimiz pazar günü elektronik ortamda yapılan bir toplantıya katılarak odamız adına görüş ve çözüm önerilerimizi paylaştık. Bu toplantıda özellikle vurguladığım nokta, çözüm arayışlarının sadece belirli sektörleri değil, üretim hayatımızın içindeki tüm sektörleri kapsaması ve ortaya çıkan bu yükün artık sadece sanayicinin değil toplumun diğer paydaşları da paylaşılması gerektiğidir.
Tedbirleri yakından takip ediyoruz
Ülkemiz bir süredir büyümeye öncelik veren bir ekonomi politikasına yönelmiş durumda. Bu kapsamda ilan edilen Türkiye Ekonomik Modeli’yle faizlerin düşük ve reel sektöre kredi akışının canlı tutulması, böylece de yatırımlar desteklenerek ihracat ve döviz gelişi ve fiyat istikrarını sağlanması hedefleniyor.
Kasım ve aralık aylarında yaşadığımız kur şoklarının ardından başta kur korumalı TL hesapları olmak üzere açıklanan yeni tedbirleri hep birlikte yakından takip ediyoruz. Bu tedbirlerin ardından döviz kurallarına sağlanan istikrar mutlaka ki değerlidir. Önümüzdeki dönemde Türk lirasına olan güvenin kalıcı bir şekilde tesis edilerek enflasyonda yaşadığımız katılaşmanın en kısa sürede ortadan kalmasını umuyoruz.
Kredi faizlerindeki seviyenin sürdürülebilir üretim ve yatırım ortamı yaratması mümkün mü?
Halen maalesef 550 baz puan üzerinde seyreden CDS primlerinin düşmesi, güvenin sağlanması ve beklentilerin iyi yönetilmesi hayati önem arz ediyor. Bu noktada politika faiziyle birlikte bankaların fonlama maliyetlerindeki düşüşe rağmen son haftalarda kredi maliyetleri büyük bir yükseliş içinde.
İmalat sanayi kapasite kullanımının yüzde 80’e dayandığı ve yatırım ihtiyacının bu dönemde yüksek olduğu bir dönemde yüzde 30’lu, maalesef hatta yüzde 40’lı rakamlara varan ticari kredi faizi seviyeleriyle sürdürülebilir bir üretim ve yatırım ortamı yaratılması, hepimizin malumu mümkün değil.
İstanbul, sanayi kaynaklı ekonomik getirisini kaybediyor!
İstanbul, kendine has sosyoekonomik yapısıyla ülkemizin sanayi, ticaret, iş, yatırım, finans ve turizm başkenti olmayı sürdürüyor. Bütün bu özellikleriyle Türkiye'ye gayri safi yurt içi hasılasının yüzde 30’unu üreten, sahip olduğu liman ve lojistik kapasitesiyle ihracatın yaklaşık yarısını gerçekleştiren İstanbul, 2021’de 100 milyar doları aşan bir ihracat performansına da imza atmış durumda.
Dünyanın birçok ülkesinden fazla olan genç nüfusu, hızla büyüyen iç pazarı, yaratıcılık, yenilik ve girişimcilik alanlarındaki öncü ruhu, dinamik özel sektörüyle büyük bir ekonomik güç haline gelen şehrimiz, genç nüfusu sayesinde büyük bir potansiyeli barındırıyor. Tüm bu olgulara sığındıktan sonra İstanbul sanayisinin daha ayrıntılı bir röntgenini çektiğimizde ise karşımıza iki gerçek çıkıyor. Birincisi; İstanbul, sanayi kaynaklı ekonomik getirisini kaybediyor.
Sanayi İstanbul'u terk ediyor!
2004’ten 2020’ye, 16 yıllık süre zarfında sanayi sektörünün İstanbul gayri safi hasılası payında yaklaşık yüzde 4’lük bir azalma söz konusu. Bir diğer gerçek ise ülkemizde sanayi gayrisafi hasılasının neredeyse 4’te 1’ini üreten İstanbul'da sanayi alanlarının il alanının toplamının yüzde 1,6 gibi küçük bir bölümü oluşturduğunu görüyoruz. Bu tespitlerin akabinde teşhis için şu soruyu sormamız gerekiyor: Sanayimiz neden İstanbul'u diyor?
Elbette en basit tabiriyle bir ağ gibi İstanbul'u kuşatan plansız konutlaşma ve onun etrafında oluşan farklı ticari yatırımların sanayi alanlarının yerine inşa ediliyor olması bu sorunun en özlü yanıtıdır. Ne yazık ki söylemlerde hep sanayinin negatif çevresel etkisizliği getiriliyor. Fakat konutlaşmanın getirdiği çevresel etkilerin bu seviyede tartışılmadığı bir gerçektir. Hiç unutmamalıyız ki üretmeden ya da başkasının ürettiğini tüketerek kalkınmamız mümkün değil.
Acilen, her zaman savunduğumuz gibi İstanbul'da yeni sanayi alanı üretmeli, birikimli nitelikli ve deneyimli sanayicilerimizin bu şehri terk etmelerine izin vermemeliyiz.
Bu içerikler de ilginizi çekebilir...
Kesintiler Uzarsa Evlere de Yansıyabilir: Depolarda Kaç Günlük Gaz Var?
Gaz Kesen İran Açıklama Yaptı: 'Sorun Bizde Değil Sizde'
Akaryakıtta Yeni Zam Beklentisi: Ne Kadar Zam Gelecek?
Yorum Yazın