İnsanların Ölene Dek Dans Etmesine Sebep Olan Salgın: Aziz Vitus'un Dansı
1518 yılında Strazburg'da garip bir olay yaşanıyordu. Görünürde hiçbir sebep yokken, binlerce kişi sokakları doldurmuş ve kontrolsüz bir şekilde dans etmeye başlamıştı. Bu ilginç olayın devamı için...👇
1237 yılında Erfurt şehrinde bir grup çocuk, kendilerini kaybetmiş bir şekilde kapalı zıplayıp dans ederek Arnstadt’a kadar yürümüştü.
İlk başta bu görüntü izleyenlerin hoşuna gitse de bir süre sonra çocukların bunu istemsiz yaptığı anlaşılmıştı. Hatta Hans Christian Andersen Fareli Köyün Kavalcısı romanı için bu olaydan ilham almıştı.
İşte Strazburg halkı bir sabah uyandığında yine buna benzer bir manzarayla uyandı. Bir grup insan müzik olmadan sokak ortasında dans ediyordu.
Halk bu insanları korku ve dehşetle izliyordu. Bu tür olayların 1518 öncesinde de yaşandığını ancak en iyi belgelenenlerden birinin 1518'de yaşanan salgın olduğunun altını da çizelim.
Peki 1518'deki salgın nasıl başlamıştı?
Kaynaklara göre Frau Troffea isimli bir kadın birden dans etmeye başlamış ve bu durum tam altı gün sürmüştü. Bir hafta içinde pek çok kişi bu dansa katılmış ve bir ay sonunda yüzlerce kişi sokaklarda dans etmeye başlamıştı. Bunca insanın durmadan dans etmesi ise tahmin edeceğiniz üzere kalp krizi veya felç geçirerek ya da bitkin düşerek ölmeleriyle sonuçlanmıştı.
İşin en üzücü yanı ise yetkililerin çözüm olarak müzisyenler tutması ve bu hasta insanları dans etmeye teşvik etmenin çözüm olacağını düşünmesiydi.
Amaçları ise onları yorgun düşürmek ve durmalarını sağlamaktı. Dönemin kayıtlarına göre ise dans eden insanlar dans etmeyi bir an bile durduramıyor, acı içinde bağırıyor, yardım dileniyor ve korkularını ifade ediyorlardı. İzleyenlerde travma etkisi yaratan bu görüntü sonrası birçok kişi bu salgının ilahi bir cezalandırma olduğuna inandı.
En yaygın inanış, Roma imparatoru Diocletian'ın izniyle kaynayan yağ kazanına daldırılarak ölen Aziz Vitus'un insanları lanetlediğiydi.
Böylece bu fenomene Aziz Vitus'un Dansı denmeye başlamıştı. Diğer bir suçlama ise Vaftizci Yahya'ya yönelikti.
On yedinci yüzyıla gelindiğinde salgınlar nedeni bilinmeyen bir şekilde sona erdi.
Günümüzde Aziz Vitus Dansı salgınının nedeni hala bilinmiyor ancak bazı teoriler bulunuyor. En bilinen teori ise LSD kullanımı. Kulağa her ne kadar saçma gelse de bu hipotezin bazı sağlam noktaları var çünkü LSD çavdar ve diğer tahıllarda yetişen bir tür mantar olan, ergottan elde ediliyor. Yani tahıl ürünleri kullanımından kaynaklanıyor olması en çok ihtimal verilen teorilerden bir tanesi.
Aslında bu mantardan meydana gelen ergotizm salgınları Orta Çağ'da insanlar bu tahılla yapılan ekmekleri yediklerinde sık sık görülüyordu.
Taklit yoluyla yayılan bir ruhsal bozukluk olabileceğini öne sürenler de var.
Başka bir deyişle Aziz Vitus'un Dansı'nın kitlesel histeri olduğu düşünülüyor. Bu tezi savunanlar salgının o dönemde yaygın olan sefalet, hastalık ve ölümün duygusal ağırlığından kaynaklandığını çünkü genellikle kıtlık, salgın hastalıklar ve diğer dramatik olayların yaşandığı döneme denk geldiğini öne sürüyorlar. Yani halkın psikolojik olarak yaşanan felaketlerden etkilendiği ve böyle bir duruma yol açtığı bir diğer ihtimal ama daha önce de dediğimiz gibi asıl sebep hala öğrenilmiş değil ne yazık ki.
Yorum Yazın