İlçe Bazlı Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Araştırması: Zirvede Karşıyaka Var

Türkiye’de ilk kez ilçe bazında Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Endeksi hazırlandı. 81 ilin 234 ilçesinde yapılan çalışmaya göre, endeksin zirvesinde İzmir'in Karşıyaka ilçesi yer aldı.

Yanındayız Derneği, Kanada Büyükelçiliği ve İstanbul Üniversitesi işbirliğiyle Türkiye’de ilk kez ilçe bazında Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Endeksi hazırlandı. Araştırma, kadınların güçlenmesinin Marmara, Ege ve Akdeniz bölgelerinde artış kaydettiğini, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde ise cinsiyet eşitliği ve kadınların güçlenmesinde sorunlar yaşandığını ortaya koydu.

Milliyet'ten Meltem Günay'ın haberine göre, politik katılım ve karar alma, eğitim, ekonomik yaşam ve kaynaklara erişim ile sağlık ve spor olmak üzere dört ana kategoride 27 alt göstergeye göre hazırlanan endeks hakkında bilgi veren Yanındayız Derneği Kurucu Başkanı Nur Ger, şunları söyledi:

Cinsiyet eşitsizliği Türkiye’nin toplumsal gelişimini engelliyor. Kadınların ve erkeklerin, eğitim, sağlık, istihdam, politik güç ve katılım konularında eşit ve ayrımcılıktan uzak haklara sahip olması sadece kadınların refahı ve yaşam standartlarının iyileşmesi için değil, tüm toplumun refahı için gereklidir. Toplumsal cinsiyet eşitsizliğini ülke düzeyinde ortaya koyan endeks, ülke içinde farklı coğrafi alanlar arasında eşitsiz bir şekilde dağılmış olan şiddet, eğitime erişim, siyasal katılım, istihdam düzeyi gibi toplumsal durumları bize net bir şekilde gösteriyor. Endeks bize toplumsal cinsiyet eşitliğinin ilçeler bazında ne düzeyde olduğunu ortaya koyarken, öte yandan Türkiye geneli ile karşılaştırmaya imkân vermektedir.”

Toplumsal cinsiyet eşitliği endeksini hazırlayan İstanbul Üniversitesi Şehir Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Murat Şeker de, şu bilgileri verdi: 

“Endeksin ana sonucu; eşitlik açısından en iyi düzeyde olan ilçelerde bile politik katılım, karar alma, ekonomik yaşam ve kaynaklara erişim açısından eşitlikten uzak bir seyrin olduğunun ortaya çıkmasıdır. Bu nedenle bu çalışmanın iyiden kötüye bir Türkiye sıralaması olarak değil, her bir ilçenin skor değerlerinin kendi içinde değerlendirilmesi noktasında, merkezi ve yerel idarelere ilham olacak bir doküman olarak ele alınmasını diliyoruz.”

İzmir’den Karşıyaka, İstanbul’dan Kadıköy ve Bakırköy, Çanakkale’den Merkez ve Ankara’dan Çankaya ilçeleri toplumsal cinsiyet eşitliğinin en yüksek olduğu ilk 5 ilçe olarak endeksin üst sıralarında yer aldı. 

Genel endeks sıralamasında ilk on sırada İstanbul’dan 5, İzmir’den 3, Çanakkale ve Ankara’dan birer ilçe yer aldı.  Politik katılım ve karar alma boyutunda Kadıköy, Karşıyaka, Bakırköy, Beylikdüzü ve Çanakkale Merkez, eğitim boyutunda Beşiktaş, Bornova, Bahçelievler, Karşıyaka ve Menteşe (Muğla); ekonomik yaşam ve kaynaklara erişim boyutunda Karşıyaka, Çukurova, Konyaaltı (Antalya), Yenişehir (Mersin) ve Beşiktaş; sağlık boyutunda ise Şahinbey (Gaziantep), Yalova Merkez ve Bolu Merkez ilçeleri endeksin üst sıralarında yer aldı. 

Eğitim, sağlık, sporda ilçelerin büyük kısmı yüksek puan alırken, politik katılım ve karar alma ile ekonomik yaşam ve kaynaklara erişim açısından iyi durumdaki ilçelerin bile eşitlikten uzak olduğu görülüyor.