Dünyanın En Derin Şelaleleri

Dünyanın ücra köşelerinde yer alan bu şelalelerin bir çoğunun keşfi yakın zamanda gerçekleşti. Yani çok daha uzun şelaleler olabilir.Browne şelalesi, Yeni Zelanda’nın Fiordlan Ulusal Parkı'nda bulunur ve 836 metreden akmaktadır. Yağmur ormanlarının bulunduğu bölgenin tam ortasında yer alan bu şelale, hava fotoğrafçılığının öncülerinden olan Victor Carlisle Browne’nin 1940'larda yaptığı bir seyahatle keşfedilmesi üzerine 'Browne' olarak isimlendirilmiştir. Şelalenin kaynağını Browne gölü olarak adlandırılan ve deniz yüzeyinden 836 metre yüksekte bulunan bir dağ gölü sağlamaktadır.James Bruce şelalesi Kuzey Amerika’nın en yüksek şelalesi olmasının yanı sıra dünyanın 9. en yüksek şelalesidir. British Columbia, Kanada’da bulunan Princess Louisa deniz parkında 840 metre yükseklikten akar. İki paralel akıntının bulunduğu şelalede akıntılardan bir tanesi tüm yıl boyunca aktifken diğeri yaz sezonu dolaylarında kurumaktadır.Hawaii’nin Molokai bölgesinde bulunan ve 840 metre yükseklikten akan Pu’uka’oku Şelalesi dünyanın 8. en yüksekten akan şelalesidir. Şelalenin kuzeyinde kalan kayalık bölge uçurumları, denize kıyısı olan dünyanın en yüksek uçurumlarındandır. Bu tepelere düşen her bir damla su yüzlerce metre yükseklikten akarak denize ulaşır.Hordaland’da bulunan Hardangerfjorden nehrine ulaşan üst kollardan Osafjorden ırmağına yaklaşık 900 metrelik bir uçurumdan akar. Şelale dağlık bölgede bulunan irili ufaklı birkaç göl tarafından beslenmektedir ancak şelaleyi besleyen ana kaynak karla kaplı alanlardan oluşmaktadır. Şelale kaynaklarının sınırlı olması nedeniyle şelalenin en zayıf olduğu dönemler yaz sonudur. Şelalenin en iyi görüldüğü nokta tam karşı tarafında bulunan Osa şehridir, yani fiyordun diğer tarafı.Bu şelale hemen hemen tüm yıl boyunca, hiç kesilmeden akmaktadır. Yılın bazı dönemlerinde su hacmi oldukça fazlalaşabilir ancak genellikle az denebilecek seviyelerdedir. 860 metre yükseklikle dünyanın 6. en yüksek şelalesi olmasının yanı sıra, Avrupa’nın en yüksek şelalesi unvanına sahiptir.Listenin beşinci sırasında Güney Amerika'nın en yeni keşiflerinden biri olan Peru'daki Yumbilla Şelalesi yer alıyor. Ülkenin Amazon bölgesinde yer alan şelalenin yüksekliği çeşitli resmi kurumlar arasında bir tartışma konusu. Peru'nun Ulusal Coğrafya Enstitüsü (ING) şelalenin 895,4 metre yüksekliğe sahip olduğunu iddia ederken diğer kaynaklar 870 metre yükseklikten biraz daha kısa olduğunu söylüyor. Aslen hangi yükseklikte olursa olsun Yumbilla Şelalesi hâlâ, sıralamada kendinden sonra gelen, Norveç'teki Vinnufossen Şelalesi'nden daha uzun durumda. Yumbilla Şelalesi, dört geniş iniş noktası olan sıralı bir şelaledir.Birçok insan Olo'upena Şelalesi'ni ne görmüştür ne de duymuştur ve şelaleler hakkında bilgi toplayan şelale tutkunlarının çoğu bu şelalenin sadece yukarıdan fotoğrafını çekebilmiştir. Her bir tarafından çok yüksek dağlarla çevrelenmiş olan bu şelale çok fazla miktarda su taşımaz. Listedeki diğer şelalelerle karşılaştırıldığında taşıdığı su hacmi aşırı düşüktür -- fakat bu su eksikliğini devasa yüksekliğiyle telafi etmektedir. 900 metre yükseklikle ABD'deki diğer birçok şelaleden daha fazla yüksekliğe sahiptir; en yakın olanları ise yine Hawai'de yer alan Pu'uka'oku Şelalesi (840 metre) ve Waihilau Şelalesi'dir (792 metre).Peru'nun Ayacucho bölgesinde yer alan Üç Kardeş Şelalesi'nin varlığı, doğa fotoğrafçılarının başka bir uzun şelale olan Peruvian Şelalesi'ni (267 metre) fotoğraflamasıyla gün yüzüne çıktı.Şelaleye sahip olduğu üç ayrı kolundan dolayı Üç Kardeş Şelalesi denir. Üstteki iki kol havadan görülebilir, su, iki kolu birleştirerek üçüncü bir şelale kolunu başlatan geniş bir havuza dökülür. Şelaleler neredeyse tamamen ormanlarla çevrelenmiştir ve Üç Kardeş Şelalesi'nin etrafındaki ağaçların yüksekliği 30 metreye kadar ulaşır.Dünyanın en yüksek ikinci şelalesi Afrika'nın Kwazulu bölgesinde yer alan Tugela Şelalesi'dir. Toplamda 948 metre yüksekliğe sahip Tugela Şelalesi beş ayrı katmandan oluşmuştur ve bunlardan en uzun olanı 411 metre yüksekliktedir. Tugela Şelalesi, Mont Aux Sources olarak bilinen bir amfitiyatro benzeri dağın en tepesinden akmaya başlar.Dünyanın en yüksek şelalesi Angel'i keşfetme şerefine, 20. yüzyıllın başlarında Ernesto Sánchez La Cruz erişmişti. Batı dünyası ise bu şelaleyi, Amerikalı pilot Jimmie Angel'in 1935 yılında altın madenleri aramak için çıkacağı yolculuk esnasında kazara keşfetmesiyle tanıyacaktı. Şelalenin güzelliğini karısı ve iki arkadaşıyla da paylaşmak isteyen Angel'ın tekrar gelişinde kullandığı uçak, yerlilerin 'Şeytan Kanyonu' dediği Auyan tepesine düşer. Angel, karısı ve iki arkadaşı, 11 gün süren çetin bir mücadelenin ardından küçük bir kasabaya iner. Onların bindiği uçaksa tam 33 yıl sonra tepeden helikopter yardımıyla kaldırılarak Maracay'daki Aviation Müzesi'nde sergilenir. Şeytana meydan okuyan uçuşuyla Angel, Venezuela'nın efsanesi haline gelir. Angel Şelalesi, National Geographic ekibi tarafından 1949 yılında yapılan resmî ölçüme göre 979 m yüksekliğindedir. Venezüela'nın Bolivar bölgesinde yer alan Angel Şelalesi sadece hayranlık yaratan 979 metre yüksekliği ile değil aynı zamanda dünyadaki en yüksek herhangi bir engebeye uğramadan zemine ulaşan şelale olmasıyla da fark yaratıyor. Şelalenin suları, en uç noktadan tabana doğru düşerken 807 metre boyunca hiçbir engele çarpmadan ilerler. Doğa bilimciler bu olayı 'serbest düşüş' olarak tanımlar. 807. metreden sonra kaya çıkıntısına çarpan suların yolculuğu bir süre daha devam eder ve 979. metrede sona erer. Sisli bir görüntüye sahip olan şelalenin suları, kuzeye doğru yol alarak Churun Nehri'ne karışır. Suyun çok yüksek bir noktadan dökülüyor oluşundan dolayı, şiddetli rüzgâr büyük bir sis oluşturur ve bu sis tüm plato çevresine yayılır. Dökülen suyla birleşen yağmurlar şelale haricinde fazladan şelale kolu oluşturabilir.

Dünyanın En Derin Şelaleleri

Dünyanın En Derin Şelaleleri

10. Browne Şelalesi, Yeni Zelanda (836 metre)

9. James Bruce Şelalesi, Kanada (840 metre)

8. Pu'uka’oku Şelalesi, Hawaii (840 metre)

7. Balaifossen Şelalesi, Norveç (864 metre)

6. Vinnufossen Şelalesi, Norveç (865 metre)

5. Yumbilla Şelalesi, Peru (896 metre)

4. Olo'upena Şelalesi, Hawai (900 metre)

3. Üç Kardeş Şelalesi, Peru (914 metre)

2. Tugela Şelalesi, Kuzey Afrika (948 metre)

1. Angel Şelalesi, Venezuela (979 metre)