Çoklu Baro Teklifi Yasalaştı: Düzenleme Neler Getiriyor?

Çoklu baro düzenlemesi içeren avukatlık kanunu düzenlemesi, 80 baronun itirazına rağmen TBMM'de kabul edilerek yasalaştı. Yeni düzenlemeyle beş bin avukatı geçen illerde iki bin avukatın imzasıyla yeni barolar kurulabilecek. Ayrıca üç büyük şehrin Türkiye Barolar Birliği'ndeki temsil gücü de azaltılmış oldu.

Çoklu baro kurulmasına olanak tanıyan Avukatlık Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Genel Kurulunda kabul edilerek, yasalaştı. 80 ilin barosu ve muhalefet partileri, AKP ve MHP'nin hazırladığı yasa teklifine anayasaya aykırı olduğu ve iktidarın barolar üzerinde denetim kurmak istediği gerekçesiyle itiraz ediyordu. 

Yeni kanuni düzenlemeyle neler değişti?

• Yeni kanunla birlikte avukat sayısı 5 binden fazla olan illerde, asgari 2 bin avukatla baro kurulabilecek. Bu sayıların belirlenmesinde baro levhasına kayıtlı avukatlar ile levhaya kayıtlı olup olmadığına bakılmaksızın kamu kurum ve kuruluşlarıyla kamu iktisadi teşebbüslerinde (KİT) görev yapan avukatlar da esas alınacak.

• Aynı ilde birden fazla baronun bulunması halinde avukat, o ilde bulunan herhangi bir baronun levhasına kaydolacak.

• Kuruluş müracaatında, kuruluş talebini içeren dilekçe ile 2 bin avukatın imzasının ve bu avukatların belirlediği 4 kişilik kurucular kurulunun isimlerinin yer aldığı liste TBB'ye verilecek. Birlik, kuruluş işlemlerini yerine getirmek üzere kurucular kurulunu görevlendirecek. 

• Kurucular kurulu en geç 6 ay içinde organ seçimlerini yapmak üzere kuruluş genel kurulunu toplayacak ve yeni baronun kuruluşunu tamamlayarak birliğe bildirecek. Yeni kurulan baro, seçimli ilk olağan genel kurulunu yapıncaya kadar birlikte temsil edilmeyecek. 

• Avukat sayısının 2 binin altına düşmesi halinde TBB, barodan asgari avukat sayısının 6 ay içinde sağlanmasını yazılı olarak isteyecek. TBB, verilen süre içinde eksiklik giderilemezse baronun tüzel kişiliğine son verecek ve son verme kararı TBB'nin resmi internet sitesinde ilan edilecek.

• Her baro, baro başkanı dahil en az 4 delegeyle ve 5 bin üyesi olan barolar bakımından ayrıca her 5 bin üye için ilave bir delegeyle TBB Genel Kurulunda temsil edilecek.

• Böylece 49 üyeli bir baro da 4 delege ile 4 bin 900 üyeli bir baro da 4 delege ile temsil edilecek. TBB Genel Kurulu’nda İstanbul, Ankara ve İzmir’in belirleyiciliği azaltılacak.

• Kanunla, tüm il barolarının genel kurullarının, baroların kuruluş tarihine bakılmaksızın, belirli bir düzen içinde ve aynı tarihlerde yapılması amaçlanıyor. Buna göre, tüm baro genel kurulları son rakamı çift olan yıllarda olmak şartıyla 2 yılda bir ekim ayının ilk haftası içinde yapılacak.

• Seçim döneminin bitmesinden önce ayrılan baro başkanının yerine baro yönetim kurulu tarafından, kendi üyeleri arasından, kalan süreyi tamamlamak üzere baro başkanı seçilecek.

• Görev sürelerine bakılmaksızın tüm barolarda baro başkanlığı, yönetim, disiplin ve denetleme kurulu üyelikleri ile TBB delege seçimleri 2020 yılı Ekim ayının ilk haftasında; TBB Başkanlığı, yönetim, disiplin ve denetleme kurulu üyelikleri seçimleri ise 2020 yılı Aralık ayı içinde yapılacak.

• Birden fazla baro kurulan illerde koruma kurullarına temsilci, hal hakem heyetleri ile il ve ilçe tüketici hakem heyetlerine üye görevlendirilmesi, baroların eşit ve dönüşümlü temsili esas alınarak yapılacak. Bu görevlendirmelere ilişkin esaslar, TBB tarafından hazırlanan yönetmelikle belirlenecek.

• Aynı ilde birden fazla baronun bulunması halinde adalet dairelerinde barolara ayrılacak yer, TBB'ye tahsis edilecek. Birlik bu yeri, kayıtlı avukat sayısını dikkate alarak barolara tahsis edecek.

• Avukat yazıhaneleri ve konutları ancak mahkeme kararıyla ve kararda belirtilen olayla ilgili olarak Cumhuriyet savcısı denetiminde ve kayıtlı olunan baro temsilcisinin katılımı ile aranabilecek.

• Avukatların, avukatlık ile TBB ya da baroların organlarındaki görevlerinden doğan veya görev sırasında işledikleri suçlar nedeniyle verilen bölge adliye mahkemesi ceza dairelerinin kararlarına temyiz yolu açılacak. Bu kapsamda ilk derece mahkemelerinden verilen 5 yıl veya daha az hapis cezaları ile miktarı ne olursa olsun adli para cezalarına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine dair bölge adliye mahkemesi kararları da temyiz edilebilecek.

• Mesleğe yeni başlayan avukatların baro keseneği, 5 yıl süreyle yarı oranında alınacak.

• Avukatlar mahkemelere, Türkiye Barolar Birliğince (TBB) şekli belirlenen cüppeyle çıkacak.

• Avukatlara, staj dönemi de dahil olmak üzere baro ve birliğin iş ve işlemleri ile mesleğin icrası kapsamında kılık ve kıyafetle ilgili herhangi bir zorunluluk getirilemeyecek.