AİHM: 'Defol Git Geri Zekalı' İfade Özgürlüğü
Türkiye’de sık sık gündeme gelen ‘cumhurbaşkanına hakaret’ suçuna ilişkin olarak AİHM’nin örnek bir karar verdiği ortaya çıktı. AİHM, bir Fransa vatandaşının, dönemin Cumhurbaşkanı Sarkozy için açtığı ‘Defol git, geri zekâlı’ yazılı pankartı, ‘hiciv’ olarak niteledi ve ifade özgürlüğü kapsamında saydı.
Hürriyet'ten Mesut Hasan Benli'nin haberine göre; AİHM, bir Fransa vatandaşının, dönemin Cumhurbaşkanı Sarkozy için açtığı ‘Defol git, geri zekâlı’ yazılı pankartı, ‘hiciv’ olarak niteledi ve ifade özgürlüğü kapsamında saydı. AİHM’nin kararı, gazeteci-yazar Bekir Coşkun’un Cumhurbaşkanı Erdoğan’a hakaret suçundan yargılandığı davada da emsal karar olarak mahkemeye sunuldu.
Dönemin Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, dava dosyasına göre, Şubat 2008’de Paris Tarım Fuarı’nı ziyaretinde, elini sıkmayan çiftçiye “Defol git, geri zekâlı” dedi. Bu olayın ardından Sarkozy’nin Ağustos 2008 tarihli Laval kenti ziyareti sırasında bu kez Fransa vatandaşı Hervé Eon, ‘Defol git, geri zekâlı’ pankartı açtı. Hakkında ‘Cumhurbaşkanı’na hakaret’ suçundan dava açılan Eon, 30 Euro para cezasına çarptırıldı. Üst mahkeme de kararı onadı. Eon, cezayla ifade özgürlüğünün ihlal edildiği gerekçesiyle AİHM’de dava açtı.
Fransa hükümeti, AİHM’de, “Mahkeme siyasetçi eleştirilerinin daha fazla hoşgörüyle karşılanması gerektiğini kabul etme eğiliminde olsa bile, hedeflenen kişinin devlet başkanı olduğu ve söz konusu eleştirinin, hakaret edici nitelikte olduğu durumlarda bu kuralın zorunlu olarak daha hassasiyetle uygulanması gerekmektedir. Örnek olarak İspanya, Hollanda, Polonya ve Türk yasalarında aynı düzenleme bulunmaktadır” savunması yaptı. Ancak AİHM, Eon’a verilen cezayla ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine oy çokluğuyla karar verdi. Fransız vatandaşın, açtığı pankartta Sarkozy’nin tartışılan ifadelerini hicvettiği tespiti yapıldı. AİHM’nin bu kararı, gazeteci-yazar Bekir Coşkun’un Cumhurbaşkanı Erdoğan’a hakaret suçundan yargılandığı davada da mahkemeye emsal karar olarak sunuldu. 7 Kasım 2014 tarihli ‘Saray Var Vezir Eder, Saray Var Rezil Eder’ başlıklı yazısındaki ifadeleri nedeniyle Bekir Coşkun’a dava açılmıştı.
