500 Liralık Banknotlar Yeniden Gündemde: 200 Lira Zirve Yaptı!
Merkez Bankaları ülkelerin paralarını basmakla tek yetkili kurumlar olurken, Türkiye'de son yılda adeta Nasuh Mahruki'nin Everest'e tırmanması misali yükselen enflasyonla, para makinaları belki de dokuma tezgahına döndü. Geçen aylarda da gündeme gelen yeni banknot tartışmalarına yenileri eklendi.
2022 yılında enflasyonun 20-30 yıldır görülmeyen seviyelere erişmesiyle banknot tartışmaları da alevlenmişti.
500 ve 1000 TL'lik yeni banknotlar basılacağı iddiaları yıl başından bu yana birkaç ayda bir gündeme geldi.
Türk Lirası 2022'de dolar karşısında yaklaşık yüzde 29 oranında değer kaybederken, Arjantin pezosunun ardından en kötü performans gösteren ikinci para birimi oldu.
Banknot basımında teorik ve pratik gelişmeler yeni banknot ihtiyacına işaret ederken, enflasyondaki yükseliş fiyatları yükselttiğinden para ihtiyacını da artırıyor.
'100 TL is the new 10 TL!' minvalinde sosyal medya söylemleriyle nakit para kullanımı günümüzde giderek azalsa da marketten eskiden 2-3 parçalık alışverişlerimiz 10-20 TL tutarken, kademeli olarak 50-100 sonrasında 200 TL'ye evrildi.
Enflasyondaki yükselişle banknotların ödemelerde yetersiz kalması nedeniyle piyasada 100 ve 200 TL kullanımı yaygınlaştı.
Nisan ayı sonlarında artan tartışmalarla Merkez Bankası eski Başkanı Durmuş Yılmaz, emisyon hacminde yeni banknot ihtiyacı için basit bir matematik hesaplaması yapmıştı.
En büyük iki para biriminin toplam hacmin yüzde 55'ini aşmasının piyasada daha büyük yeni bir banknota ihtiyaç olduğu anlamında geldiğini söylemişti.
Kaynak: Basılmadan Enflasyon Yarattı: Eski MB Başkanı Yılmaz 'Geciktikçe Maliyet Artıyor' Dedi
Merkez Bankası'nın Elektronik Veri Dağıtım Sistemindeki son emisyon verileri de bu bağlamda dikkat çekti.
200 TL'nin mayıs ayından bu yana artan oranda basıldığı görülen grafikte tüm banknot sayısı 3,5 milyara yakınken bu sayının yüzde 33,25'nin 100 TL ve yüzde 26,34'nün de 200 TL olması daha da ilgi çekti. Toplamda en büyük iki para biriminin adet bazında oranı kasım ayı sonu itibarıyla yüzde 59,59 oranında olduğu görülüyor.
2009 yılı itibarıyla hayatımıza dahil olan 200 TL'lik banknotlar, 2014 yılı ortalarına kadar en az sayıdaki banknot olurken, 2020 yılı itibarıyla 5-10-20 TL'lik banknotları 2021 Eylül itibarıyla da 50 TL'yi geçiyor.
Şu dönem geçen yıl aralık ayında göre 2 kat fazla sayıda 200 TL'nin piyasada olduğu görülüyor. 200 TL, 2009'da ilk tedavüle çıktığında 130,15 dolar ederken, bugün 10,73 dolar ediyor.
Bloomberg de bu konuya değinirken, kasım ayında 200 TL’lik banknotların sayısının yaklaşık iki katına çıkarak 2009’dan bu yana en yüksek seviyesinde olduğunu belirtti. Böylelikle 500 TL’lik banknot iddiaları yeniden ortaya çıktı.
Haberde, algısının olumsuz olacağı ve enflasyonda artışı kabullenmek anlamına gelmesi nedeniyle 500 liralık banknotların seçim sonrasına ertelediği belirtilirken, Darphane'de de para basımı için yoğun mesai yapıldığı iddia edildi.
Hacim bazında da bakıldığında 200 TL'nin mayıs ayından bu yana 100 TL ile makası açmakta zorlanmadığı görülüyor.
Uzun süredir de piyasalarda bozuk para sıkıntısı çekildiği biliniyor. Yakın dönemde maliyet tartışmaları da yeniden alevlenirken, geçen aylarda Isparta'da bir esnaf Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati'nin ziyaretleri esnasında kendisinden madeni para talebinde bulunmuştu.
Nisan ayından tartışmalar arttığı dönemde 500 TL modeli olduğu iddiasıyla bu görseller yayılmıştı.
Kısaca ödemelerde kaydi sistemlerin kullanılmasıyla ve kartlı ödemelerde son aylarda özellikle yükselişin de eşlik ettiği süreçte para basımının gecikmesinin de maliyeti artırdığına yönelik bankacılık uzmanlarının da açıklamaları bulunuyor.
Siz ne dersiniz? 500 TL'lik hatta 1000 TL'lik banknotlar yakın zamanda cüzdanlarımızda olur mu? Yorumlara bekliyoruz! 👇👋
Bu içerikler de ilginizi çekebilir👇
Yorum Yazın
Berbat berbat. Ne olacak böyle, nereye varacağız vallahi bilmiyorum. Yazıklar olsun ülke ekonomisini bu hale sokanlara.
TL'nin değeri düştükçe düşüyor. Bir ürün nerede daha uygun diye araştırmaktan Sherlock olduk.
Valla iyi olur 500 veya 1,000 lira ya, ne oyle suan $1000 bozduruyorsun bir de yaninda bavul tasiman gerekiyor... :))))))))