Bu İçeriği Herkez Okumalı! Türkçede En Sık Yapılan ve İnsana Nalet Ettiren 23 Hata
Maalesef Türkçeyi hakkını vererek konuşamıyor ve yazamıyoruz. Birçok sözcüğün anlamını bilmiyoruz ya da başka sözcüklerle karıştırıyoruz. Başlıktaki hataları yadırgamıyoruz örneğin... Dil bilgisi yönünden de sıklıkla hatalar yapıyoruz. Birçoğumuzun kelime haznesi de son derece sınırlı, kabahati de Türkçenin yetersizliğine veriyoruz üstelik.
Bu hatalardan özellikle bazıları ise 'illallah' dedirten cinsten; hem de sıklıkla karşılaşıyoruz bunlarla!... Ben de bu hataları derledim dostlar; tahminimce birçoğunuz bana hak verecek!
1. "Herkes herkesi doğru yazsın!"
Belki de en sık karşılaştığımız hata...
2. Bu hatayla da epey karşılaşıyoruz.
3. Kimilerinin "dili dönmediği" için yaptığı bir hata.
4. Yabancı sözcüklerin hem yazımında hem de telaffuzunda sıklıkla yanlışlarla karşılaşıyoruz. Kravat bunların en belirgin olanlarından biri.
5. "Hoop birader sıra var!"
Farsça erkek kardeş anlamındaki sözcük, Batı dillerindeki 'brother' ve 'bruder' gibi sözcüklerle de akraba.
6. "Lanet olsun sana!"
Beddua anlamı taşıyan sözcüğün doğrusu 'lanet'.
7. Soğanlı mı soğansız mı olacak siz karar verin lütfen!
8. Komşumuz Yunanistan'ın vatandaşlarından bahsederken de sıklıkla hata yapıyoruz...
9. "Yalnızlık paylaşılmaz, paylaşılsa yalnızlık olmaz."
10. Bir konuda iddialı olmadan önce sözcüğü bilmekte fayda var.
11. Muhattap diyenlerle "muhatap" olmayın!
Sözcüğün Arapça aslı 'muhatab'. Ancak istisnalar dışında, Türkçede sözcüklerin sonları b, c, d, g süreksiz yumuşak ünsüzlerle bitmez. Dolayısıyla sözcükte sertleşme görülür.
Kelimenin anlamı ise söyleyeni dinleyen, kendisine hitap (hitab) edilen.
12. Birilerini "hain" ilan etmeden önce de kelimeyi bilmek uygun olacaktır.
13. Aşık kemiği var, yarışmak, boy ölçüşmek anlamında aşık atmak var...Ancak birini tutkuyla sevmekten bahsediyorsak "âşık" olduğumuzu söylemeliyiz.
14. "Âlem buysa kral benim!"
Minare, kubbe, sancak direği vb. yüksek şeylerin tepesinde bulunan, madenden yapılmış ay yıldız veya lale biçiminde süslere 'alem' diyoruz. Kelimenin bayrak anlamı da var.
Evren, dünya, ortam, başka insanlar ve eğlence gibi anlamları olan sözcük ise 'âlem'
15. Adetleri karıştırmak hiç âdetimiz değil.
Sayı ve tane anlamı olan sözcük 'adet', görenek, töre ve aybaşı anlamına gelen sözcük ise 'âdet'.
16. Tevazu sahibi olup bu hatayı kabul etmek lazım.
'Mütevazi' 'paralel' anlamında, eğer alçak gönüllü demek istiyorsak 'mütevazı' demeliyiz.
17. Bir başkasına tabi olmak, tabii değildir.
'Tabi', bağımlı anlamına sahipken, 'tabii', doğada olan, doğada bulunan, olağan, alışılmış, her zamanki gibi olan, beklenildiği gibi anlamlarını içeriyor.
Tabii ki derken de '-ki'yi ayrı yazıyoruz tabii ki!...
18. "Berkecan bu dönem 'takdir' aldı Nuriye Teyzesi!"
Taktir, 'damıtma' anlamı taşırken, takdir, 'beğenme', 'değer verme', 'önemini belirtme' anlamlarını taşıyor.
19. Bakma öyle mahzun mahzun!...
'Mahsun', 'kuvvetlendirilmiş' anlamı taşıyor. 'Hüzünlü' demek istiyorsak, 'mahzun' demeliyiz.
20. Tarih derslerinden hatırlamamız gereken hata!
Toplum düzenini ve yapısını daha iyi duruma getirmek için yapılan köklü değişiklik, iyileştirme, devrim, reform gibi uygulamalara 'inkılap' deniyor.
İnkilap sözcüğünün kökü ise kelptir (kelb), ki, anlamı köpektir. Hâliyle inkilap da kelpleşmek yani, köpekleşmek mânâsındadır.
21. Asla yapılmaması gereken bir hata!
Abaza, Abhazya'da yaşayan Kuzey Kafkas halkının adıdır. Uzun bir süre cinsel ilişkiden uzak kalmış kimselere verilen ad ise 'abazan'dır.
22. "Giriş yapmak" değil, "girmek"; "çıkış yapmak" değil, "çıkmak"...
'Girmek', 'çıkmak', 'inmek', 'beklemek' zaten fiildir. Dolayısıyla yardımcı fiil kullanmak gereksiz ve yanlıştır.
23. Ve son olarak hepimizin huzurunu bozan bu meşhur hata üzerinde bir kez daha duruyoruz ve bunun artık bitmesini diliyoruz...
Bu arada bir not düşmemiz gerekiyor: Düzeltme işaretinin (şapka) kaldırıldığı bir şehir efsanesi. İşaret kaldırılmadı; sadece kullanımında birtakım düzenlemelere gidildi. Hangi durumlarda kullanıldığına dair bilgi edinmek isterseniz, buraya bakabilirsiniz
Esen kalın!
Yorum Yazın
MEŞAZINI aldım, teşekkürler.
Yine kelimesini gine olarak yazan o kadar çok insan varki hakkaten bilmiyorum varmı öyle bi kelime? Garip geliyo bana gine
hakkaten değil hakikaten değil mi o
Bir de dahi anlamında kullanılan -de -da'yı ayırırken, "Ünsüz sertleşmesi" yapacak diye -te -ta'yı ayrı yazan insanlarımız var.